Bazylika św. Marka w Wenecji           

Pomnik Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro

Chrystus Odkupiciel (port. Cristo Redentor) – 38-metrowy pomnik (z postumentem) Jezusa Chrystusa na szczycie granitowej góry Corcovado (Garbus) w Rio de Janeiro w Brazylii.

Katedra św. Eulalii w Barcelonie

Katedra Świętej Eulalii (Cathedral de la Santa Creu i Santa Eulalia, La Seu) w Barcelonie (Katalonia, Hiszpania) jeden z cenniejszych przykładów architektury gotyckiej w Hiszpanii.

Katedra w Reims

Katedra Notre-Dame w Reims (fr. Cathédrale Notre-Dame de Reims) – gotycka katedra pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Reims, we Francji.

Niemcy

Dania

Katedra w Évorze

Evora Cathedral
Katedra w Évorze (port. Sé de Évora) – główna świątynia archidiecezji Évora w Portugalii.

Widziana z daleka, katedra w Évorze jest głównym elementem panoramy miasta z wieżami i elewacjami bocznymi objętymi blankami, przypominającymi kościół obronny, którym rzeczywiście była. Została wybudowana w końcu XII wieku do XIII wieku. Jest uważana za jeden z największych średniowiecznych kościołów biskupich w Portugalii. Ostatnio odkryte zostały niektóre malowidła ścienne, które czynią katedrę jeszcze bardziej atrakcyjnym zabytkiem. Część katedry w gotyckim stylu została zbudowana później i jest szczególnie monumentalna. Grupa Apostołów w portyku wyróżnia się jako jedna z najbardziej imponujących w portugalskiej sztuce średniowiecznej. Również warte wspomnienia są: kopuła w stylu manuelińskim, główna kaplica, neoklasyczne arcydzieło; doskonała gra światła dostarczona przez użycie czarnego i białego marmuru lub wystroju rzeźby, rzekomo została stworzona przez Belliniego.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Klasztor Karmelitów w Lizbonie

Convento do Carmo, Lisbon
Klasztor Karmelitów (port. Convento da Ordem do Carmo) jest obecnie raczej pomnikiem-pamiątką, znajdującą się w stolicy Portugalii, Lizbonie.

Średniowieczny zespół klasztorny został zniszczony w wyniku trzęsienia ziemi i tsunami z 1755 roku. Ruiny gotyckiego kościoła (Igreja do Carmo) pozostają do dziś żywym śladem tamtych wydarzeń wkomponowanym we współczesną architekturę. Obecnie wykorzystywane są jako siedziba muzeum archeologicznego (Museu Arqueológico do Carmo).

Zespół zlokalizowany jest w niewielkim dystrykcie Chiado ponad placem Rossio, naprzeciw wzgórza zamkowego.

Klasztor Karmelitów został założony w 1389 roku dzięki staraniom portugalskiego rycerza Nuno Álvaresa Pereiry. Był on konstablem portugalskim, dowodzącym wojskiem króla Jana I Dobrego w decydującej bitwie pod Aljubarrota w 1385 roku, w której to Portugalczycy zagwarantowali sobie niezależność i niepodległość w wyniku pokonania wrogiej, kastylijskiej armii. Zespół klasztorny był początkowo zamieszkiwany przez mnichów z Moury (południowa Portugalia), którzy przybyli tu w 1392 roku. W 1404 pobożny Álvares Pereira ofiarował swój majątek ma rzecz klasztoru, a w 1423 został nawet jednym z jego braci zakonnych.

W dniu 1 listopada 1755 roku ogromne trzęsienie ziemi o sile około 9 stopni w skali Richtera zniszczyło większość kompleksu. Znajdująca się w nim biblioteka wraz z 5000 woluminów zostały bezpowrotnie utracone. Po katastrofie został przebudowany i ostatecznie stał się siedzibą wojsk. Kościół natomiast nigdy nie został w pełni odbudowany, a tym bardziej odrestaurowany.

W 1864 roku, po wielu sporach, Stowarzyszenie Portugalskich Archeologów zmieniło zrujnowany budynek w muzeum. W XX wieku, w czasie trwania rewolucji goździków, klasztor był ostatnim bastionem prezydenta tzw. Nowego Państwa, Marcela Caetano oraz jego podwładnych.

Zarówno kościół jak i klasztor zostały zbudowane stopniowo, w latach 1389-1423 w stylu gotyckim, typowym dla zakonów żebrzących. Widać w nim inspirację klasztorem w Battalha, który został ufundowany przez króla Jana I Dobrego i wybudowany w tym samym czasie. Według zachowanych źródeł, żadna tego typu budowla nie mogła się równać z tak okazałym kompleksem.

Kościół został zbudowany na planie krzyża łacińskiego. Główna fasada posiada portal z archiwoltami i kapitelami ozdobiony motywami antropomorficznymi i roślinnymi. Rozeta nad portalem jest częściowo zniszczona. Południowa strona kościoła wzmocniona jest przez pięć kolumn, dodanych w 1399 roku, po tym jak południowa strona runęła w czasie budowy. We wczesnych latach XX wieku dodane zostały pewne elementy stylu neogotyckiego. Konstrukcja jest trójnawowa, w absydzie znajduje się kaplica główna oraz cztery boczne. Kamienny dach uległ zniszczeniu w czasie trzęsienia ziemi, zdołały przetrwać jedynie pojedyncze łuki pomiędzy kolumnami.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Klasztor Zakonu Chrystusa w Tomarze

Convento de Cristo, Tomar
Klasztor Zakonu Chrystusa (port. Convento de Cristo) – kompleks klasztorny na obrzeżach miasta Tomar w Portugalii, w 1983 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Klasztor i miejscowość zostały założone w 1162 roku przez brata zakonnego Gualdima Paisa, mianowanego w 1157 czwartym mistrzem krajowym templariuszy w Portugalii. Przez wiele lat była to siedziba zakonu (dotychczas mieściła się ona w Bradze) i ośrodek władzy religijnej i wojskowej. Templariusze wyruszali stąd na krucjaty, których celem było wypędzenie niewiernych Maurów z Portugalii i Hiszpanii. Z tamtego okresu pochodzi zachowana do dziś Charola, zwana też rotundą lub absydą templariuszy.

Kiedy w 1249 roku misja zakonu zakończyła się sukcesem, templariusze otrzymali w nagrodę olbrzymie majątki ziemskie oraz zamki rozsiane po całym Półwyspie Iberyjskim. Potęga zakonu stała się wówczas zagrożeniem dla europejskich królów i w 1314 roku papież Klemens V za namową francuskiego króla Filipa IV Pięknego rozwiązał zakon. Jednak już w 1318 roku portugalski król Dionizy I odtworzył zakon pod nową nazwą – Zakon Rycerzy Chrystusa. Klasztor w Tomarze – tak jak i inne majątki templariuszy – przeszedł na własność nowego zakonu, podległego jednak od tej pory bezpośredniej władzy królewskiej.

Złoty wiek dla klasztoru w Tomarze przypadł na okres portugalskich wypraw kolonialnych w XV i XVI wieku. Wyprawy te odbywały się wówczas pod patronatem zakonu, a sam książę Henryk Żeglarz był jego wielkim mistrzem. Za jego czasów klasztor znacznie rozbudowano – powstały wówczas krużganki cmentarne (Claustro do Cemitério) i krużganki "pralnicze" (Claustro da Lavagem).
Okno w stylu manuelińskim

Dalsza rozbudowa miała miejsce, kiedy godność wielkiego mistrza, w 1492 roku, otrzymał późniejszy król Manuel I. Dzięki bogactwom zdobytym w zamorskich koloniach dobudował on nową nawę. Wówczas też powstały bogato zdobione, typowo manuelińskie okna na głównej fasadzie sali kapituły. W pełnych przepychu zdobieniach widoczna jest tematyka portugalskich wypraw kolonialnych – przeważają tu motywy o tematyce morskiej, takie jak kotwice, boje, korale, wodorosty i karawele.

Za panowania Jana III Pobożnego, syna Manuela, nastąpił w Portugalii rozkwit stylu renesansowego. Klasztor w Tomarze zyskał wówczas cztery nowe krużganki. Ich greckie kolumny, łagodne łuki i proste wnęki są typowym przykładem portugalskiej architektury tego okresu. W tym czasie zakon został zdemilitaryzowany, a klasztor przekształconą w prawdziwy ośrodek religijny.

W 1581 roku na zgromadzeniu w klasztorze w Tomarze portugalska szlachta uznała władzę hiszpańskiego króla Filipa II.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Katedra w Bradze

Braga Cathedral
Katedra w Bradze (port. Sé de Braga) - katedra rzymskokatolicka w Bradze, w Portugalii wybudowana w 1070 roku po zakończeniu rekonkwisty. Świątynia pierwotnie romańska, wzbogacona została z biegiem czasu o elementy gotyckie, renesansowe i barokowe. Najstarszą częścią konstrukcji jest wejście od strony południowej. Katedra jest głównym ośrodkiem katolicyzmu w Portugalii.



Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Klasztor w Batalha

Batalha Monastery
Klasztor Matki Boskiej Zwycięskiej (port. Convento de Santa Maria da Vitória), zwany często Klasztorem w Batalha, to jeden najwspanialszych przykładów architektury i sztuki gotyku w Portugalii. W roku 1983 wpisany został na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Budowę zespołu klasztornego zainicjował król Jan I, w podzięce za pomoc Matki Boskiej i zwycięstwo w bitwie pod Aljubarrotą. Budowę rozpoczęto w roku 1385. Trwała blisko 150 lat i kolejni władcy odciskali na klasztorze swoje ślady, dobudowując nowe budynki lub przebudowując istniejące. Wraz z klasztorem powstała miejscowość Batalha (port. batalha – bitwa). W 1388 roku klasztor został oddany dominikanom, którzy zachowali go aż do likwidacji zakonów religijnych w roku 1834. Wielki projekt architektoniczny, jakim była budowa klasztoru, służył przede wszystkim demonstracji królewskiej potęgi. Stał się symbolem zapoczątkowanej przez Jana I dynastii Aviz i nowej epoki w historii Portugalii. Klasztor uważany jest za wzorcowy przykład połączenia architektury angielskiego gotyku i elementów rodzimego stylu manuelińskiego.

Kościół – trójnawowa bazylika z transeptem. Ma 80 metrów długości i jest jednym z największych kościołów gotyckich w Portugalii. Elewacje bardzo bogato zdobione, elementy konstrukcyjne zwieńczone zdobionymi pinaklami.

Kaplica Fundatora (Capela do Fundador) – budowla przyległa do kościoła, którą Jan I ufundował jako miejsce wiecznego spoczynku dla siebie, królowej Filipy Lancaster, oraz swoich następców. Budowę ukończono w roku 1434, rok po śmierci Jana I. Po ukończeniu przeniesiono tam ciała pary królewskiej i złożono w sarkofagu w centralnej części kaplicy. Pod ścianami kaplicy znajdują się groby potomków Jana I, między innymi Alfonsa V, Jana II i księcia Henryka Żeglarza.

Krużganek Królewski (Claustro Real) – zwany również Krużgankiem Jana I, przylegający do północnej nawy kościoła dziedziniec z bogato zdobionymi krużgankami. Górne części łuków wypełnione są wspaniałymi maswerkami o różnorodnych, skomplikowanych wzorach.

Kapitularz – przylegający do wschodniego boku krużganka kapitularz ukończono w XV wieku. Zbudowany jest na planie kwadratu i sklepiony pojedynczym sklepieniem z szesnastu żeber. Od roku 1924 w kapitularzu znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza upamiętniający portugalskich żołnierzy poległych w czasie pierwszej wojny światowej.

Stary Refektarz – położony jest przy zachodniej części dziedzińca. Obecnie znajduje się w nim muzeum wojskowe.
Niedokończone Kaplice.

Niedokończone Kaplice (Capelas Imperfeitas) – zwane również Panteonem Edwarda I. Monumentalna rotunda, której budowę rozpoczął w roku 1434 król Edward I, miała być miejscem pochówku władcy. Budowy nigdy nie dokończono, ostatecznie porzucono ją w roku 1533 z przyczyn dziś nieznanych. Szczątki Edwarda I i Eleonory Aragońskiej przeniesiono do Niedokończonych Kaplic dopiero w XX wieku.

Krużganek Alfonsa V (Claustro D. Alfonso V) – dobudowany za panowania Alfonsa V krużganek znacznie zwiększył liczbę klasztornych pomieszczeń. Jest to jeden z pierwszych piętrowych krużganków wybudowanych w Portugalii. Jego styl, prosty, wręcz surowy, stanowi kontrast dla wybudowanego wcześniej, bogato zdobionego Krużganka Jana I. W przyległych budynkach znalazły się między innymi: spiżarnia, mały refektarz, magazyn drewna i oliwy, warsztaty, a na piętrze dormitoria, szpital, archiwum i biblioteka. Dziś znajdują się tu pomieszczenia muzeum klasztoru.

Nie wszystkie budynki klasztoru się zachowały. W roku 1808 i 1810 klasztor był zajmowany przez wojska napoleońskie. Został splądrowany, a w roku 1810 podłożono ogień. Spłonęły dormitoria i biblioteka. Zniszczonych budynków nigdy nie odbudowano, a w czasie prac restauracyjnych rozebrano pozostałości ścian. Nie zachował się też kościółek Santa Maria-a-Velha, zwany również Starym Kościołem (Igreja Velha), który służył dominikanom w czasie, gdy trwały jeszcze prace przy budowie klasztoru.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Santa Maria delle Grazie

The Last Supper Church, Milan
Kościół Santa Maria delle Grazie w Mediolanie. Autorem projektu kościoła był Guiniforte Solari. Prace nad budową kościoła rozpoczęto w późnych latach 80. XV wieku i kontynuowano przebudowę w latach 90. tego wieku. Świątynia typu bazylikowego, korpus 3-nawowy (długi i niski) powstał już w latach 60. W kościele Donato Bramante zastosował swoje ulubione motywy architektoniczne wynikające z zamiłowania do formy dośrodkowej - prezbiterium i transept zakończył półkolami, a wokół kopuły umieścił galerię otwartą arkadami na zewnątrz. Kopułę na poligonalnym bębnie wieńczy smukła latarnia (cecha charakterystyczna dla Bramantego). Wnętrze Santa Maria delle Grazie charakteryzuje się lekkością i jasnością. Geometryczne wzory, jak malowane rozetowe okna, są podporządkowane klarowności dyspozycji przestrzennej.

W bazylice znajduje się fresk Leonarda da Vinci Ostatnia Wieczerza i kwadratowa mozaika (120 m) przedstawiająca Matkę Bożą

Nocą 15 sierpnia 1943 roku bomby zrzucone przez brytyjskie i amerykańskie samoloty uszkodziły kościół. Ściana zawierająca "Ostatnią wieczerzę" nie została zniszczona, gdyż była zabezpieczona workami z piaskiem.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Opactwo terytorialne Subiaco

Subiaco Monastery (Sacro Speco)
Opactwo terytorialne Subiaco - benedyktyńskie opactwo terytorialne Kościoła rzymskokatolickiego we Włoszech, a dokładniej w Lacjum. Należy do metropolii rzymskiej. Sam klasztor benedyktynów w Subiaco został założony w VI wieku, natomiast status odrębnej jednostki administracji kościelnej opactwo uzyskało w XI wieku.

Do roku 2002, oprócz parafii benedyktyńskiej, na terenie opactwa działało 21 parafii obsługiwanych przez kapłanów spoza zakonu, podległych władzy biskupiej opata, lecz mających status zbliżony do księży diecezjalnych. W roku 2002 parafie te zostały włączone do trzech sąsiednich diecezji: Anagni-Alatri, Tivoli oraz Palestriny. Od tego czasu jedyną parafią opactwa jest ta działająca przy klasztorze, zaś benedyktyni stanowią 100% duchowieństwa opactwa terytorialnego.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Kaplica Sykstyńska

Sistine Chapel
Kaplica Sykstyńska – papieska kaplica w Pałacu Watykańskim. Budowana w latach 1475-1483 z fundacji papieża Sykstusa IV (stąd jej nazwa).

Jest to prostokątne pomieszczenie o długości 40,93 m, szerokości 13,41 i wysokości 20,70 m. Przykrywa je sklepienie kolebkowe z lunetami. Dzieli je ażurowa balustrada wykonana przez Mino da Fiesole. Po prawej stronie pomieszczenia (patrząc w kierunku ołtarza) znajduje się kantoria z organami. Kaplica Sykstyńska słynęła z doskonałego, męskiego chóru, w którym śpiewali również mężczyźni obdarzeni wysokim kontratenorem (stąd brały się nie zawsze prawdziwe informacje o śpiewie kastratów).

Kaplica Sykstyńska od początku była przeznaczona na ważniejsze uroczystości kościelne. Dawniej często odprawiano w niej msze św. Odbywają się tu konklawe, czyli wybory nowego papieża. Specjalny piec wstawiany na czas wyborów ma wyprowadzony ponad dach komin. Kolor wydobywającego dymu informuje zgromadzonych na Placu Świętego Piotra o wynikach głosowania: czarny - nie udało się jeszcze wybrać nowego papieża, biały - decyzja o wyborze została podjęta.

W latach 1981-1994 włoscy specjaliści przeprowadzili prace konserwatorskie finansowane przez Telewizję Japońską. Oczyszczono freski, usunięto część zasłon umieszczonych na biodrach postaci Sądu Ostatecznego. Obecnie, podczas zwiedzania Kaplicy, nie wolno fotografować, filmować ani prowadzić rozmów. Przewodnicy omawiają poszczególne freski korzystając z tablic ze zdjęciami, umieszczonych na Dziedzińcu Pinii.

Z Kaplicą Sykstyńską połączona jest (niedostępna dla zwiedzających) Kaplica Pawłowa. Zdobi ją fresk "Ukrzyżowanie św. Piotra", jedno z ostatnich dzieł Michała Anioła.

Prace nad ozdobieniem sufitu papież Juliusz II zlecił Michałowi Aniołowi po tym, jak zrezygnował z zamówienia u niego monumentalnego grobowca, co doprowadziło między zleceniodawcą i artystą do konfliktu. Obrażony Michał Anioł wyjechał do Florencji. Pojednanie nastąpiło dopiero w 1507 roku w Bolonii, papież jednak nie odnowił kontraktu na grobowiec, tylko zlecił artyście wykonanie fresków na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej. Michał Anioł, który uważał się za rzeźbiarza, widział w tym spisek swoich konkurentów[potrzebne źródło]. Jednak mimo niechęci rozpoczął prace 10 maja 1508. Malowidła zdobiące sufit opowiadają historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego potopu. Według często powtarzanej legendy artysta pracował sam w niesprzyjających warunkach, niewygodnej pozycji i słabym oświetleniu. Jednak badania przeprowadzone podczas ostatniej konserwacji fresków wykazały, że miał on kilku pomocników. Historia informuje o kilku zatargach pomiędzy zniecierpliwionym papieżem a zapracowanym artystą. Rusztowania zostały zdjęte pod koniec października 1512 r.

Wymiary postaci przedstawianych w kolejnych scenach zmieniają się. Najmniejsze są przy wejściu, największe w pobliżu ołtarza (artysta uzyskał przez to efekt jednakowej wielkości poszczególnych osób przy oglądaniu dzieła w pobliżu wejścia do kaplicy). W prostokątnych polach (patrząc od ołtarza) przedstawione są następujące sceny:

* Bóg oddziela światło od ciemności
* Bóg stwarza słońce i księżyc
* Stworzenie Adama (jeden z najbardziej znanych fresków Michała Anioła)
* Stworzenie Ewy
* Grzech Pierworodny (zerwanie owocu i wypędzenie z raju)
* Potop
* Synowie Noego (Cham wyśmiewa pijanego ojca, dwaj inni synowie okrywają go)

Boczne pola sufitu i lunety Michał Anioł ozdobił 12 postaciami proroków i sybill. Postać proroka Jeremiasza to autoportret mistrza, który w ten sposób podpisał swoje dzieło.

Na ścianie na wprost wejścia Michał Anioł namalował fresk "Sąd Ostateczny". Dzieło powstało na zamówienie papieża Klemensa VII w latach 1536-1541. Kompozycja jest skupiona wokół postaci Chrystusa - sędziego karzącego za grzechy, z Matką Bożą u boku. Wokół zgromadzeni są święci, najczęściej trzymający narzędzia swojej męczeńskiej śmierci. Po prawej stronie ukazany jest św. Piotr z kluczami, poniżej św. Bartłomiej z nożem w ręku i własną skórą (skóra twarzy to autoportret Michała Anioła), na lewo od Bartłomieja - św. Wawrzyniec z rusztem. W górnej części obrazu unoszą się aniołowie trzymający narzędzia Męki Pańskiej. Poniżej centralnej sceny artysta umieścił 11 aniołów bez skrzydeł. Dmą oni w trąby budząc umarłych, którzy, ukazani w dole po stronie lewej, budzą się przy pomocy aniołów, pomagając sobie nawzajem wznoszą się coraz wyżej. Dół po stronie prawej ukazuje scenę strącania do piekieł potępionych przewiezionych na łodzi Charona. Król piekieł to postać z oślimi uszami (Minos), owinięta wężem. Twarz Minosa Michał Anioł namalował podobną do Baigio z Ceseny. Ten mistrz ceremonii na dworze Pawła III ostro potępiał nagość na freskach Buonarottiego, zatem mistrz zemścił się na nim umieszczając go w ten sposób na swoim malowidle. Mimo jego licznych skarg, papież nie kazał wprowadzić zmian, odpowiadając: mam władzę na ziemi, mógłbym wiele załatwić w niebie, ale moje wpływy nie sięgają piekieł, przeto nie mogę cię wybawić.

Papież Paweł IV zażądał zniszczenia dzieła, uznając je za nieprzyzwoite. Po namowach, zgodził się na zamalowanie intymnych fragmentów. Zgodnie z postanowieniem soboru trydenckiego, uczeń Michała Anioła Daniele da Volterra wprowadził poprawki na miesiąc przed śmiercią Michała Anioła (przez to został nazwany "majtkarzem").

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Katedra w Sienie

Siena Duomo (Siena Cathedral)
Katedra w Sienie - gotycka katedra w Sienie (Włochy).

W dużej mierze zbudowana w latach 1215-1264, do jej twórców należał Nicola Pisano, a jego syn Giovanni zaprojektował parawanową, trójosiową fasadę. W 1339 r. rozpoczęto pracę nad nową nawą, zamierzano bowiem przemienić istniejący kościół romański w transept. Gdyby ten plan się powiódł, powstałaby największa chrześcijańska świątynia na świecie, jednak epidemia dżumy w roku 1348 zniweczyła te plany. W nieukończonych murach nowej nawy mieści się obecnie Museo dell'Opera Metropolitana, a niedoszła fasada stanowi taras widokowy.

Posadzka świątyni wykonana jest z pasów białego i czarnego marmuru. Do najcenniejszych zabytków wewnątrz kościoła należy marmurowa ambona, wykonana przez Nicola Pisano.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Całun Turyński

Shroud of Turin
Całun Turyński – lniane płótno zawierające obraz dwustronnego (od przodu i od tyłu) odwzorowania postaci ludzkiej. Na materiale widoczne są liczne czerwone ślady.

Według tradycji chrześcijańskiej w płótno to został po śmierci owinięty Jezus Chrystus, a charakter i umiejscowienie śladów odpowiada opisowi jego ran w Ewangelii. Obraz powstał według niej samoistnie (wypalił się na owiniętym dookoła ciała materiale), pod wpływem jakiejś energii, w momencie zmartwychwstania, a czerwone ślady to krew Jezusa.

W przeszłości istniało w Europie co najmniej kilkadziesiąt całunów-relikwii, z podobnym wyobrażeniem ciała poranionego Chrystusa, jednak zaginęły one w czasie wojen i kataklizmów; część zidentyfikowano jako bez wątpienia fałszywe.

Kościół katolicki ani inne chrześcijańskie kościoły czy związki kościelne nie określają, czy jest to naprawdę całun, w który owinięto Jezusa Chrystusa. Zostało to zostawione osobistym osądom wierzących. Według oficjalnego stanowiska Kościoła katolickiego autentyczność całunu nie ma związku z prawdziwością nauczania Chrystusa.

Nauka interdyscyplinarna zajmująca się badaniem całunu to syndologia (od włoskiego określenia Santa Sindone, czyli „święty całun”).

Całun znajduje się w katedrze turyńskiej (Duomo di San Giovanni Battista, Piazza San Giovanni) w Kaplicy Całunu.

Historię płótna lnianego z wizerunkiem nagiego mężczyzny przechowywanego w katedrze pw. św. Jana Chrzciciela w Turynie podzielić można na dwa okresy. Jeden z nich nazwać można obiektywną albo udokumentowaną historią. Jest to okres od 1357 roku, kiedy to całun po raz pierwszy został wspomniany w zachowanym do dziś dokumencie (i od tego czasu jego historia jest nieprzerwanie udokumentowana), do dzisiaj. Jeśli chodzi o okres do 1357 roku, Całun Turyński jest utożsamiany (na podstawie analizy zachowanych dokumentów) z wspominanymi w różnych źródłach innymi tkaninami: płótnem, jakie otrzymał król Edessy Abgar V, mandylionem oraz tetradiplonem. Brak jednak bezpośrednich dokumentów pozwalających na jednoznaczne wykazanie ciągłości historycznej między tymi obiektami a Całunem Turyńskim.

Pierwsze relacje na temat płótna pogrzebowego Chrystusa możemy znaleźć w ewangeliach, przy czym należy zwrócić uwagę, że pierwsze trzy Ewangelie, zwane synoptycznymi (Marka, Mateusza i Łukasza), przy opisie pogrzebu Jezusa używają pojęcia sindón (całun). Ewangelia Jana natomiast wspomina o płótnach używając pojęcia (othonia). Dodatkowo Jan, przy opisie pustego grobu, wspomina jeszcze o chuście (soudarion), o której nie piszą pozostali ewangeliści.

Kolejnym źródłem, które mówi nam coś o płótnach pogrzebowych Jezusa, a dokładniej wspomina co się z nimi stało po jego śmierci, jest pochodząca z II wieku Ewangelia Hebrajczyków, cytowana później przez św. Hieronima w "De viris illustribus". Śledząc ten dokument, możemy dowiedzieć się, jakoby Jezus miał oddać swój całun "słudze kapłana" (Puero). Przy czym należy zauważyć, iż wśród historyków i badaczy całunu panuje pewna rozbieżność, bowiem niektórzy uważają, że kopista przepisujący Ewangelię Hebrajczyków pomylił się i zamiast słowa "Puero" w oryginale znajdowało się słowo "Petro" (Piotr). Stąd wniosek, iż po śmierci Jezusa płótno (lub płótna) mogło być zabrane przez św. Piotra. Tę relację potwierdzałby częściowo inny dokument pochodzący z IV wieku. W relacji św. Niny, ewangelizującej Gruzję, zamieszczona jest pewna wzmianka o płótnach Chrystusowych. Według niej płótna pogrzebowe przez pewien czas posiadała żona Piłata, potem przeszły w ręce ewangelisty Łukasza, a następnie miały trafić do Piotra. Niestety, tak skromna baza źródłowa nie pozwala nam na dokładne ustalenie tego, co mogło się stać z płótnami Jezusa. Wielu badaczy całunu uważa, iż dzieje tej tkaniny należy łączyć z Edessą, jednym z pierwszych chrześcijańskich miast na Bliskim Wschodzie. Wiadomo, że pierwsi chrześcijanie wskutek prześladowań musieli uciekać z Jerozolimy. Być może schronienie znaleźli właśnie w Edessie i tam też mogło trafić płótno. Ponadto część historyków wiąże obecność płótna w Edessie z legendą o korespondencji Jezusa z królem Abgarem.

Abgar V Ukkama bar Ma'nu (Czarny), postać jak najbardziej historyczna (panował w latach 13-50 n.e.), był królem państwa Osroene ze stolicą w Edessie. Według różnych przekazów Abgar cierpiał na nieuleczalną chorobę, prawdopodobnie czarny trąd, i kiedy usłyszał o działalności Jezusa z Nazaretu, wysłał swego posłańca z prośbą o przybycie Jezusa do Edessy, aby go uzdrowił. Najstarszą znaną wersją o Abgarze jest przekaz zawarty w "Historii kościelnej" Euzebiusza z Cezarei z 325 roku. Według jego relacji posłaniec Abgara, Ananiasz, zaprasza Jezusa do Edessy, ale ten odmawia. Przekazuje list do Abgara i obiecuje wysłać jednego ze swoich uczniów, który ma go uzdrowić. Inny przekaz tej legendy znajduje się w pochodzącej z IV wieku "Nauki Addaja (Doctrina Addai)", przy czym legenda ta jest tutaj zmodyfikowana: posłaniec Hannan (Ananiasz) maluje portret Jezusa i zabiera go do Edessy. Jezus wysyła także list do Abgara, w którym gwarantuje miastu bezpieczeństwo. Abgar po zobaczeniu cudownego wizerunku zostaje uleczony. Natomiast manuskrypty syryjskie z Nitry (również IV wiek) przedstawiają historię tak: Jezus wysyła tylko list do Abgara, obiecując pomoc, a po jego śmierci uczniowie wysyłają do Abgara posłańca (Addai – Thaddaeus), który przywozi odbicie i uzdrawia Abgara. Jeszcze inna relacje znajduje się w pochodzących z VI wieku "Akt Tadeusza", będących zmienioną wersją "Nauk Addaja". Według tej wersji posłaniec Ananiasz nie jest w stanie namalować portretu, dlatego też Jezus, wiedząc o tym, poprosił o obmycie mu twarzy, a następnie osuszył ją płócienną chustą i oddał posłańcowi (który zaniósł chustę do Abgara). Jak słusznie zauważa historyk Ian Wilson, wszystkie te opowieści, prawdziwe lub nie, w jakimś stopniu usiłują wytłumaczyć obecność płótna w Edessie i dlatego dalsze losy tego płótna łączy się z tym miastem. Przekazy mówią, że po cudownym uleczeniu Abgar miał przyjąć chrześcijaństwo, ale po jego śmierci Edessa znów wróciła do dawnych wierzeń, a chrześcijanie byli prześladowani. Być może, jak twierdzi Wilson, płótno Chrystusowe zostało ukryte w murach miasta z obawy przed zniszczeniem przez wrogów nowej wiary. Faktem jest, że nie znamy żadnych źródeł mówiących, co się stało z płótnami w tym okresie.

Według hipotezy Wilsona płótno ukryte w murach Edessy (a tym samym Całun Turyński) należy utożsamiać z tkaniną znalezioną w VI wieku i określaną jako mandylion z Edessy. Pierwsze relacje o tej tkaninie przekazuje nam ok. 594 roku Ewagriusz Scholastyk (527 – 600), który wspominając o mandylionie z Edessy, używa pojęcia acheiropoietos (nie ludzką ręką uczyniony). Kronikarz pod datą 544 odnotował cudowne zwycięstwo mieszkańców Edessy nad Persami. Według Ewargiusza właśnie wtedy mandylion miałby się odnaleźć w murach miasta i posłużyć jako palladium przeciwko wojskom perskim Chosroesa I Anoszirwana. Jednakże jak zauważa Wilson, odnalezienie mandylionu musiało nastąpić wcześniej, a relacja Ewargiusza o odnalezieniu pozostaje tylko legendą. Wilson wskazuje tutaj na 525 rok jako czas odnalezienia płótna. Powołuje się na relację Prokopiusza z Cezarei, który wspomina pod tą datą powódź, jaka nastąpiła w Edessie. Powódź ta spowodowała znaczne zniszczenia miasta i z tego względu przyszły cesarz Justynian I Wielki zdecydował się na jego odbudowę. Z jego polecenia rozpoczęto prace rekonstrukcyjne nad odbudową miasta i właśnie wtedy, zdaniem Wilsona, miało nastąpić odnalezienie płótna, które było od tego czasu czczone jako mandylion z Edessy. Justynian również ufundował kościół Bożej Mądrości, w którym mandylion był przechowywany. Tyle mówi nam relacja Ewargiusza Scholastyka. We wspomnianych wyżej "Aktach Tadeusza", pochodzących mniej więcej z tego samego czasu co kronika Ewargiusza, również pisze się o odnalezieniu płótna w Edessie – ale ponadto autor tego źródła używa na określenie mandylionu pojęcia "tetradiplon" (złożony na czworo, a raczej czterokrotnie złożony na dwa). Wiadomo z różnych kopii mandylionu z Edessy, że sama tkanina przedstawiała tylko twarz Jezusa, stąd też wniosek Wilsona (jeżeli przyjmiemy, że mandylion i całun z Turynu to ta sama tkanina), iż Całun Turyński musiał być w przeszłości również złożony. Wilson w swoich badaniach dowodzi możliwości złożenia płótna turyńskiego w taki sposób, aby przedstawiało samą twarz, a potwierdzeniem jego przypuszczenia było badanie tkaniny w 1978 roku, kiedy to amerykańscy naukowcy John Jackson i Eric Jumper, przy użyciu najnowszych technik, dowiedli, że całun w przeszłości był składany.

Mandylion był przechowywany w Edessie do roku 944, a jego przeniesienie do Konstantynopola związane jest z wyprawą wojenną bizantyjskiego dowódcy Jana Kurkuasa na kalifaty arabskie. W kwietniu 944 roku Kurkuas oblega Edessę i zmusza jej mieszkańców do wydania mandylionu, płacąc władzom arabskim 12000 drachm w srebrze i uwalniając 200 jeńców. 15 sierpnia 944, w dniu uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej, mandylion przybywa do Konstantynopola i natychmiast zostaje wystawiony w kościele Świętej Marii w dzielnicy Blacherne. Dzień później mandylion zostaje przeniesiony do kościoła Hagia Sophia. Z tego wydarzenia zachował się dokument odkryty w latach osiemdziesiątych XX wieku przez Gino Zaninottiego. Źródło to jest przedstawieniem homilii Grzegorza Referendarza wygłoszonej podczas uroczystego przeniesienia, w której autor wspomina o "krwawiącym boku". Stąd niektórzy badacze (A. Dubarle) twierdzą, iż obecni przy uroczystości musieli widzieć całe ciało i wyciągają wniosek, że całun był już wówczas ponownie rozwinięty. Wilson natomiast uważa, iż rozwinięcie musiało nastąpić znacznie później (XI-XII wiek), powołując się na ikonografię, w której od tego czasu pojawia się scena opłakiwania, przedstawiająca m.in. Józefa z Arymatei i Nikodema, owijających całe ciało Jezusa. Ponadto jest kilka źródeł z XII-XIII wieku (ok. 1130 – Orderyk Witalis "Historia ecclesiastica", XII w.; "Kronika" Michała Syryjczyka; Kodeks z Biblioteki Watykańskiej, również XII wiek; Gerwazy z Tilbury "Otia imperialia", ok. 1212) opisujących legendę o Abgarze, w których wspomina się już nie o odcisku twarzy, ale całego ciała, co dowodzi, jak zauważa Wilson, znajomości przez współczesnych całego płótna.

Bardzo ciekawym dokumentem świadczącym o tym, iż mandylion znajdował się już w Edessie, jest Opowieść o wizerunku z Edessy. Utwór ten powstał na dworze cesarza Konstantyna VII. Znajdują się w nim dwie wersje legendy o Abgarze. Pierwsza wspomina Ananiasza, który miał dostarczyć list Abgara do Jezusa z prośbą o przybycie, a jeżeliby się to nie udało, miał namalować Jezusa. Jezus wysyła odpowiedź, że nie może przybyć, ale obiecuje wysłać po swojej śmierci jednego ze swych uczniów, który go uzdrowi. Zapewnia również bezpieczeństwo miastu oraz obmywa twarz ręcznikiem i daje go Ananiaszowi, polecając dostarczyć go Abgarowi. Druga wersja przedstawiona przez autora wspomina, iż Jezus przed śmiercią wytarł w "ręcznik" krwisty pot, oddał Tomaszowi i polecił go zanieść po swoim wniebowstąpieniu (za pośrednictwem Tadeusza) Abgarowi, spełniając prośbę z listu. Tadeusz miał go przekazać, a Abgar po uzdrowieniu miał umieścić wizerunek w pozłacanej ramie. Autor tego dokumentu wspomina, iż wiadomości te zaczerpnął ze starych manuskryptów syryjskich. Ponadto od roku 1000 obecność mandylionu w Konstantynopolu poświadczają nam spisy relikwii przechowywanych w Wielkim Pałacu (Bukoleon) oraz różnego rodzaju relacje pielgrzymów czy też kronikarzy. W roku 1080 cesarz Aleksy I Komnen prosi cesarza Henryka IV i Roberta z Flandrii o pomoc w obronie relikwii zebranych w Konstantynopolu, szczególnie "płócien znalezionych w grobie po zmartwychwstaniu". W roku 1147 król Francji Ludwik VII podczas pobytu w Konstantynopolu oddaje cześć całunowi. Kolejnym potwierdzeniem jest relacja kronikarza Wilhelma z Tyru, opisującego wizytę w Konstantynopolu króla jerozolimskiego Amalryka I. Wilhelm pisze o syndonie (sudarium). Jeszcze inna relacja pochodzi z 1201 roku. Mikołaj Mesarites, stróż relikwii przechowywanych w kaplicy Matki Bożej z Faros w pałacu cesarskim, wspomina o dwóch rodzajach płócien grobowych, które miałyby znajdować się w Konstantynopolu: entaphioi sindones (pł. grobowe) i kai otonai kai ta soudaria (płótna i chusty). Ostatnim źródłem mówiącym o tej relikwii w Konstantynopolu przed jej zniknięciem w 1204 roku jest relacja kronikarza czwartej krucjaty, Roberta de Clari, który w swoim dziele "Zdobycie Konstantynopola" pisze, że przed zdobyciem miasta w każdy piątek wystawiano w kościele Świętej Marii w dzielnicy Blacherne "sydoine", na którym był widoczny wizerunek Chrystusa.

12 kwietnia 1204 krzyżowcy IV krucjaty zdobywają Konstantynopol. Jeden z kronikarzy krucjaty, Robert de Clari, pisze, że całun znika z miasta. Istnieje kilka hipotez przedstawiających dalsze dzieje całunu (mandylionu), z których najczęściej przyjmuje się teorię grecką i teorię templariuszy.

Zwolennicy teorii greckiej uważają, iż po zdobyciu Konstantynopola całun trafia do Aten, stając się własnością księcia Aten, Ottona de La Roche. Powołują się tutaj m.in. na list Teodora I Laskarysa, z 1 VIII 1205, do papieża Innocentego III (1198-1216), informujący o tym, iż całun został zabrany przez krzyżowców do Aten. W roku 1208 całun miałby zostać przekazany przez ojca Ottona, Poncea de la Roche, w darze arcybiskupowi Besançon, Amadeuszowi de Tremelay. Tam miał przebywać do roku 1349, kiedy to w wyniku pożaru katedry w Besançon całun znika i w kilka lat później pojawia się w rękach Gotfryda de Charny. Inna wersja tej teorii mówi z kolei, że Otton de La Roche przywozi w roku 1208 całun do swojego zamku w La Roche-sur-L'Ognon w Le Doubs koło Besançon. W roku 1340 Gotfryd de Charny po raz drugi zawiera związek małżeński, z niejaką Joanną de Vergy, prawnuczką Ottona de la Roche. W ten sposób całun miałby się znaleźć w rękach rodu de Charny.

Teoria templariuszy, której autorem jest Ian Wilson, zakłada, iż całun dostaje się w ręce zakonu templariuszy. Płótno do roku 1291 miałoby przebywać w Akce, jednej z ostatnich twierdz krzyżowców w Palestynie, a następnie miało trafić na Cypr. W 1306 roku całun zostaje przewieziony do Paryża, gdzie znajduje się główna siedziba tego zakonu: Templum. 13 października 1307 roku zakon rycerski templariuszy zostaje oskarżony przez króla Filipa IV Pięknego o herezję i kult tajemniczego "bożka" w postaci głowy z brodą (w roku 1945 w Templecombe w Anglii odnaleziono na suficie dębowy panel datowany na koniec XIII w. z wymalowanym na nim wizerunkiem brodatej twarzy, która jest bardzo podobna do przedstawienia z całunu; podobnie we Francji, w kaplicy Św. Marii du Menez-Hom, znajduje się krzyż, na którym zamiast figury ukrzyżowanego Chrystusa znajduje się tzw. "mandylion templariuszy" – poprzeczny prostokąt z kamienia, na którym wyrzeźbiona jest płaskorzeźba przedstawiająca samą twarz Jezusa), wskutek czego jego członkowie zostają aresztowani. 19 marca 1314 roku zostaje spalony na stosie ostatni mistrz zakonu templariuszy Jakub de Molay. Wraz z nim ginie również preceptor Normandii, niejaki Gotfryd de Charnay. Wilson sądzi, iż jest to przodek Gotfryda de Charny[1]. Podczas studiów nad dokumentami związanymi z procesem zakonu templariuszy badaczka tajnych archiwów watykańskich Barbara Frale natknęła się na wzmiankę o młodym Francuzie nazwiskiem Arnaut Sabbatier, który wstąpił do zakonu w roku 1287. W swoich zeznaniach ujawnił on, że w ramach obrzędu inicjacyjnego został zaprowadzony w "tajemne miejsce, do którego dostęp mieli tylko bracia templariusze". Tam pokazano mu "długie, lniane płótno, przedstawiające odbicie postaci mężczyzny" i nakazano oddawać wizerunkowi cześć, trzykrotnie całując jego stopy[2].

Ponadto należy dodać, iż istnieją dokumenty mówiące o sprzedaży lub podarowaniu w roku 1247 (lub 1248) królowi Francji, Ludwikowi IX, płótna określanego jako "Sainte Toile" przez cesarza łacińskiego w Konstantynopolu, Baldwina II – co świadczyłoby o tym, iż całun przynajmniej do tego roku pozostawał w Konstantynopolu. Niestety, nie ma zgodności co do tego, jakie były dalsze losy tego płótna. Niektórzy (S. Runciman) uważają, iż relikwia po umieszczeniu w Sainte Chapelle w Paryżu została zniszczona w 1792 roku podczas rewolucji francuskiej. A. Dubarle twierdzi natomiast, że płótno po zakupie przez Ludwkia IX zostało następnie oddane jakiemuś wasalowi i w ten sposób miało trafić do rodziny de Charny.

Obiektywna (tzn. potwierdzona w wiarygodnych dokumentach) historia przedmiotu nazywanego obecnie Całunem Turyńskim zaczyna się dopiero w 1357, kiedy pojawia się on w Szampanii, w miejscowości Lirey, gdzie jako własność Joanny de Vergy, wdowy po rycerzu Godfrydzie de Charny, jest obiektem kultu w miejscowym kościele pod nazwą "całun z Lirey". Żaden dokument nie precyzuje daty nabycia całunu przez rodzinę de Charny (która następnie dodała do swego herbu wyobrażenie całunu oraz postać pielgrzyma)[potrzebne źródło].

Pierwsze wiadomości o kulcie całunu w Lirey pochodzą z lat 1350. W 1356 r. biskup Troyes, Henryk z Poitiers, konsekrował kolegiatę w Lirey, a rok później przyznał odpusty pielgrzymom nawiedzającym wystawiany tam całun. Joanna de Vergy (wdowa po Gotfydzie I de Charny) bezskutecznie starała się po 1389 r. o regularne wystawianie całunu w kolegiacie. O wystawieniu z 1357 r. dowiadujemy się z pism kolejnego biskupa Troyes, Pierre'a d'Arcis. W związku ze staraniemi Gotfryda II de Charny o wystawianie całunu domagał się on (wpierw od króla Francji Karola VI, a następnie papieża Klemensa VII) zakazu wystawiania całunu oraz jego konfiskaty. Powoływał się przy tym na opinię bp. Henryka z Poitiers mającego rzekomo posiadać informacje o tym, że całun miał być dziełem współczesnego mu malarza. Sprzeczność ww. faktów (błogosławieństwo udzielone pielgrzymom do całunu i twierdzenie o fałszerstwie) wysuwana jest obecnie jako dowód na to, że bp. Pierre d'Arcis mijał się z faktami. Ostatecznie papież Klemens VII bullą z 6 stycznia 1390 r. zezwolił kanonikom z Lirey na wystawianie całunu i udzielanie odpustów (jednak bez uroczystych ceremonii i bez jednoznacznego nazywania ich prawdziwymi płótnami pogrzebowymi) oraz zabronił bp. Pierre'owi d'Arcis sprzeciwiać się temu. Materialnym potwierdzeniem historii całunu w tych latach jest ołowiany medalion (wydobyty w 1855 r. z dna Sekwany), na którym przedstawiono rozwinięty całun przy końcach którego znajdują się herby Gotfryda I de Charny i Joanny de Vergy. Przypuszcza się, że była to pamiątka nawiedzenia całunu zgubiona przez średniowiecznego pielgrzyma.

W 1370 biskup z Troyes Henri de Poitiers zabronił oddawania czci całunowi, uznając go za fałszywy. Jednym powodem decyzji biskupa był fakt, że istniało wówczas wiele takich samych całunów-relikwii (a powinien być tylko jeden), na przykład całun z Besançon (identyczny jak Całun Turyński, spalony jako "oszukańcza relikwia" w Paryżu dnia 5 prairiala roku II rewolucji francuskiej), całun z Brioude, całun z Cadouin (poświadczony wcześniej, niż turyński, bo na początku XIII wieku, zidentyfikowany jako fałszerstwo [ślady pisma arabskiego na płótnie] w 1934), całun z Kolonii, całun z Compiègne, całun z Lier, całun z Madrytu, całun z Mediolanu i inne.

Zapewne Całun Turyński popadłby w zapomnienie, gdyby nie powtórne małżeństwo wdowy po Godfrydzie de Charny, Jeanne, która poślubiła Aymona de Genève, wuja ówczesnego papieża (włoskiego antypapieża) Klemensa VII. Ponieważ posiadanie ważnej relikwii oznaczało zwiększenie dochodów, Klemens VII pozwolił swemu wujowi w 1389 na ponowne umieszczenie całunu w kościele w Lirey. Ta decyzja papieża wywołała oburzenie biskupa z Troyes, Pierre'a d'Arcis, który zakazał oddawania czci całunowi, a do papieża napisał wyjaśnienie, iż całun jest relikwią fałszywą, zakazaną już przez poprzedniego biskupa. D'Arcis wyjaśnił, że całun jest zręcznym malowidłem wykonanym (aby zwiększyć napływ pielgrzymów i dochody) przez malarza, który jest osobiście znany biskupowi.

Duchowni z Lirey odmówili podporządkowania się zakazowi biskupa i odwołali się bezpośrednio do papieża, który bullą z 6 stycznia 1390 postanowił: ...trzeba ostrzegać lud w chwili największego napływu [wiernych] i powiedzieć głośno i wyraźnie..., że to wyobrażenie nie jest prawdziwym całunem Pana Naszego, lecz tylko malowidłem albo obrazem całunu.

Pod tym warunkiem papież pozwolił na pozostawienie całunu w kościele. Następnie, z obawy przed zniszczeniem całunu przez wojskowych maruderów, został on przekazany wnuczce Godfryda, Małgorzacie de Charny.

Małgorzata de Charny wywiozła całun w 1418 do Monfort – zamku swojego męża Humberta de Villersexel, hrabiego de la Roche – a następnie do innego zamku w Saint-Hippolyte-sur-Doubs. Po śmierci hrabiego kanonicy z Lirey wytoczyli proces Małgorzacie, aby zwróciła im całun, jednak przegrali proces i Małgorzata wywiozła relikwię do Liège i Genewy.

W 1453 Małgorzata kupiła zamek Varambon w zamian za całun. 22 marca 1453 r. Małgorzata de Charny przekazała całun Annie, żonie Ludwika Sabaudzkiego. W następstwie tego została Małgorzata, na wniosek kanoników z Lirey (ciągle domagających się zwrotu tkaniny), w 1457 r. ekskomunikowana (kara ta została cofnięta po jej śmierci dzięki rekompensacie wypłaconej kanonikom przez Ludwika Sabaudzkiego). Od tej pory relikwia stała się własnością książęcej rodziny sabaudzkiej, która przenosi całun do Świętej Kaplicy kolegiaty w Chambéry. W 1464 książę Ludwik I Sabaudzki zgodził się wypłacać kanonikom z Lirey rentę w zamian za rezygnację z praw do całunu.

Po 1471 całun często jest przenoszony: do kościołów w Verceil, Turynie, Ivrée, Chambéry, Avigliano, Rivoli i Pignerol.

W 1532 w Świętej Kaplicy w Chambéry wybuchł pożar. Całun został uratowany w ostatniej chwili, gdy srebrna skrzynka, w której go przechowywano, zaczęła się topić. Wówczas całun został nadpalony w 48 miejscach. Uszkodzenia zostały naprawione w 1534 przez klaryski, które wszyły tam trójkątne kawałki płótna.

W 1578 książęta Sabaudii przenieśli całun do Turynu (który był stolicą ich państwa od 1562). Ostatni król Włoch podarował całun papieżowi w 1983. W 1997 całun został ponownie uratowany z pożaru katedry w Turynie.

Węgierski Manuskrypt Praya (Kodeks Praya), nazwany od Gyorgy Praya jezuity, który jako pierwszy dokonał jego analizy, powstał pomiędzy 1192 a 1195 rokiem. Jedna z miniatur w nim zawartych przedstawia złożenie Chrystusa w grobie a następnie ukazanie się niewiastom anioła oznajmiającego zmartwychwstanie Jezusa (widoczny jest pusty całun pogrzebowy).

Artysta przedstawił nietypowy jodełkowy splot tkaniny, ułożenie ciała Jezusa i niektóre cechy anatomiczne (np. na każdej z rąk są widoczne tylko cztery palce, kciuki są bowiem cofnięte do wnętrza dłoni) charakterystyczne dla Całunu Turyńskiego. Płótno na ilustracji posiada identyczny wzór powtarzających się otworów w kształcie litery L, które można znaleźć również na Całunie Turyńskim.

Na całunie istnieją cztery dopasowane do siebie wzory wypaleń, ponieważ w czasie ich dokonania tkanina była złożona na pół wzdłuż i ponownie w połowie swojej szerokości. Zniszczenia te nie powstały z całą pewnością w pożarze w kościele w Chambery (1532 r.) ponieważ widzimy je na obrazie całunu namalowanym w 1516 r. przez Bernarda van Orleya. Część badaczy sugeruje że są efektem wczesnochrześcijańskiej tzw. „próby ognia” przeprowadzonej w celu potwierdzenia jego autentyczności poprzez wbicie rozgrzanego pogrzebacza. Wypalenia mogły być spowodowane również przez duchownego, który przypadkowo zrzucił na płótno kilka granulek palącego się kadzidła.

Na innej miniaturze, która ukazuje zmartwychwstałego Chrystusa trzymającego krzyż jeden z gwoździ przebija prawy nadgarstek, a drugi wewnętrzną część lewej dłoni. Na Całunie Turyńskim widoczna jest tylko rana na prawym nadgarstku, natomiast lewy nadgarstek jest ukryty (właśnie tę ranę artysta przedstawił zgodnie z tradycją ikonograficzną).

Istnieje hipoteza, że ilustrator Kodeksu Praya przebywał w Konstantynopolu (gdzie miał możliwość zobaczyć Całun Turyński) wraz z przyszłym królem Węgier Belą III. Król Bela III Węgierski w latach 1164 – 1172 pobierał edukację na dworze cesarza bizantyjskiego Manuela I Komnena, aby potem objąć jego tron, do czego nie doszło w związku z narodzinami prawowitego potomka. Po śmierci swojego brata Stefana III przybył na Węgry, gdzie panował w latach 1173–1196, a więc w czasie powstania kodeksu.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Szczepana w Rzymie

Bazylika św. Szczepana w Rzymie
Bazylika św. Szczepana w Rzymie (wł. Basilica di Santo Stefano Rotondo al Celio) – kościół tytularny w Rzymie na wzgórzu Celius.

Jeden z najstarszych kościołów chrześcijańskich w Rzymie (powstał w latach 468-483). Charakteryzuje się okrągłą bryła budynku (stąd rotondo we włoskiej nazwie).

Konsekrowany przez papieża Symplicjusza pomiędzy 468 a 483. Został poświęcony świętemu Szczepanowi pierwszemu męczennikowi. Był pierwszym kościołem w Rzymie zbudowanym na okrągłym planie wzorowanym na bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie. W VI wieku został upiększony przez papieży Jana I i Feliksa IV. W roku 1130 papież Innocenty II dodał dodatkowe łuki wewnątrz kościoła. W roku 1454 renowacja przeprowadzana na polecenie papieża Mikołaja V w trakcie której zostaje zamurowanych kilka z 22 okien kościoła. Wtedy też kościół zostaje przekazany zakonowi paulinów, jedynemu zakonowi węgierskiemu w Rzymie. Z tego względu kościół tez uznawany jest za nieoficjalny kościół węgierski w Rzymie. W 1579 został przejęty przez węgierskich Jezuitów.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Praksedy w Rzymie

Santa Prassede, Rome
Bazylika św. Praksedy w Rzymie (wł. Basilica di Santa Prassede) – kościół tytularny, bazylika mniejsza położony na Eskwilinie, w Rzymie.

Kościół ufundowany został jakoby już w połowie II wieku, jednak obecnie istniejąca budowla spoczywa na fundamentach z V wieku (pierwsza pewna wzmianka pochodzi z 489) i została zbudowana przez papieża Hadriana I ok. 780 jako miejsce przechowywania kości córek św. Pudensa, senatora rzymskiego, który jako pierwszy został jakoby nawrócony przez św. Piotra – św. Prassedy (Praksedy) i św. Pudencjany (prawdopodobnie postaci fikcyjnej). Zostały one jakoby ukarane śmiercią za pochowanie wczesnych męczenników chrześcijańskich wbrew prawu rzymskiemu. W 822 bazylika została rozbudowana i ozdobiona mozaikami przez papieża Paschalisa I.

Jeden z najstarszych kościołów w Rzymie zawierający zespół mozaik w stylu bizantyjskim.

Trójnawowa bazylika. W środkowej nawie znajduje się kamienna płyta przykrywająca studnię w której wg legendy św. Prakseda miała pochować szczątki około 2000 męczenników. Apsyda ozdobiona jest mozaiką przedstawiająca Chrystusa po którego prawej stronie stoją św. Piotr, św. Pudencjana, św. Zenon a po lewej św. Paweł, św. Prakseda i papież Paschalis[1]. Za perłę wczesnochrześcijańskiej sztuki bizantyjskiej uchodzi również kompleks mozaik pokrywających sklepienie niewielkiej bocznej kaplicy św. Zenona, zbudowanej przez papieża Paschalisa jako miejsce pochówku jego matki. Mozaiki te przedstawiają Jezusa i Matkę Boską w otoczeniu świętych[2].

W kościele przechowywane są relikwie obu sióstr oraz fragment słupa przy którym biczowany był Chrystus.
Mozaika na sklepieniu kaplicy św. Zenona
Przedstawienie anioła w kaplicy św. Zenona
Przedstawienie papieża Paschalisa na mozaice
Wnętrze bazyliki

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu

Santa Maria in Trastevere, Rome
Bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu (wł. Basilica di Santa Maria in Trastevere) – rzymskokatolicki kościół tytularny, jeden z najstarszych kościołów w Rzymie na Zatybrzu, założony przez św. Kaliksta.

Przebudowany około 1140. Złocony kasetonowy strop został ozdobiony w roku 1617 przez Domenichina sceną Wniebowzięcia Marii, portyk autorstwa Carla Fontany w 1702. Posadzkę zdobi mozaika w stylu Cosmatich pochodząca z XI wieku. Fasada natomiast ozdobiona jest mozaikami Pietra Cavalliniego przedstawiającymi sceny z życia Marii.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika Santa Maria in Cosmedin

Santa Maria in Cosmedin, Rome
Bazylika Santa Maria in Cosmedin (wł. Basilica di Santa Maria in Cosmedin) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Kościół (bazylika) zbudowany w VI wieku na resztkach starożytnych ruin, był przez długi czas ośrodkiem religijnego życia licznej kolonii greckiej osiadłej w Rzymie. Druga część nazwy kościoła zapożyczona została od greckiego klasztoru Kosmidionw Konstantynopolu lub greckiego przymiotnika 'piękny'.

Proste i surowe wnętrze posiada w środku nawy głównej tzw. Schola Cantorum, miejsce gdzie zbierano się na naukę śpiewu kościelnego, ozdobionego różnokolorową mozaiką typu Kosmatów (cosmatesco), podobnie jak baldachim i posadzka. Kościół został pod koniec XIX wieku odnowiony i z tego czasu pochodzą freski w apsydach. W podziemiach do których można zejść schodami, znajdują się kolumny i bloki granitu ze starej świątyni Cerery. W pierwszej kaplicy po lewej stronie zobaczyć można interesującą chrzcielnicę, przerobioną z antycznego sarkofagu.

W jednym z bocznych ołtarzy kościoła przechowywana jest jako relikwia czaszka[1] św. Walentego.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Santa Maria della Salute

Santa Maria della Salute, Venice
Santa Maria della Salute (także nazywana Chiesa della Salute lub krótko La Salute) – wenecka bazylika mniejsza.

Została zbudowana, zgodnie z dekretem senatu podpisanym przez dożę Nicolò Contarini z 22 października 1630 roku, jako wotum dziękczynne po zakończeniu epidemii dżumy, która pozbawiła życia ok. 1/3 mieszkańców miasta.

Bazylika została usytuowana nad Kanałem Grande obok budynku morskiej komory celnej Dogana di Mare.

Barokowa budowla została zaprojektowana na rzucie ośmioboku otoczonego arkadami i zwieńczona kopułą ustawioną na bębnie. Kościół otacza sześć kaplic.

Projektantem kościoła był Baldassare Longhena. Prace rozpoczęto we wrześniu 1631 (po zakończeniu epidemii) a zakończono w 1681. Konsekracja odbyła się 9 listopada 1687. W kościele umieszczono obrazy Tycjana (obraz ołtarzowy – Święty Marek na tronie wraz ze świętymi Kosmą, Damianem, Sebastianem i Rochem) i Jacopo Tintoretto (Wesele w Kanie Galilejskiej), przeniesione z kościoła Santo Sprito.

W Wenecji w dniu 21 listopada, rokrocznie odbywa się uroczysta procesja dziękczynna za zdrowie miasta. Prowadzona jest po specjalnie przygotowanym pontonowym pomoście, z placu św. Marka przez Kanał Grande do kościoła Santa Maria della Salute.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi

Santa Maria del Popolo, Rome
Bazylika Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi (ita. Basilica Santa Maria del Popolo) – tytularna, rzymskokatolicka, bazylika mniejsza znajdująca się na północnym skraju Piazza del Popolo w Rzymie .

Obecnie kościół tytularny arcybiskupa metropolity krakowskiego Stanisława kardynała Dziwisza.

Kościół stał się parafialnym w XVI wieku, kiedy papież Pius IV, na mocy dekretu Świętej Apostolatus z dnia 1 stycznia 1561 stworzył parafię św Andrzeja w kościele Sant'Andrea del Vignola i dołączył do zakonu Augustianów na Piazza del Popolo, aby mnisi mieli dbali o parafię. W 1587 roku, kościół zostaje podniesiony do godności kościóła tytularnego "Santa Maria del Popolo".

Kościół zbudowany w kształcie krzyża łacińskiego podzielono na trzy nawy. Po prawej stronie od wejścia znajduje się kaplica Venuti, kaplica Cibo, uważana za jedną z najpiękniejszych kaplic w Rzymie, w ołtarzu znajduje się obraz Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej pędzla Carlo Maratta, kaplica Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej i kaplica – ołtarz św. Katarzyny, w Krzyżownicy – ołtarz Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny według projektu Berniniego, kaplica św. Łucji oraz kaplica św. Tomasza z Villanueva.

Po lewej stronie od wejścia znajduje się kaplice: kaplica Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Kaplica św. Katarzyny, ołtarz w krzyżownicy z obrazem św. Rodziny, kaplica Pana Jezusa Ukrzyżowanego, kaplica Millini, kaplica Chigi.

W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz Najświętszej Maryi Panny namalowany, jak głosi legenda, przez św. Łukasza. Na obrazie znajduje się napis "Tu honorificenta populi nostri". Obraz pierwotnie znajdował się w Sancta Sanctorum, przeniesiony został przez papieża Grzegorza IX. Za ołtarzem znajduje się chór zakonny ozdobiony freskami Pinturicchiego.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika Matki Bożej Anielskiej i Męczenników

Santa Maria degli Angeli, Rome
Bazylika Matki Bożej Anielskiej (wł. Santa Maria degli Angeli e dei Martiri) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie

Bazylika jest zbudowana na ruinach tepidarium starożytnych Term Dioklecjana wg projektu Michała Anioła. Poświęcona jest męczennikom chrześcijańskim. W apsydzie umieszczony został grobowiec papieża Piusa V, fundatora tego kościoła. Obecne drzwi do bazyliki zaprojektował polski rzeźbiarz Igor Mitoraj.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Kościół Santa Croce

Santa Croce, Florence
Kościół Santa Croce (Św. Krzyża) we Florencji – jedna z najważniejszych świątyń franciszkańskich we Włoszech, bazylika mniejsza. Mieści się przy placu Św. Krzyża (Piazza di Santa Croce), ok. 800 metrów na południowy wschód od florenckiej katedry. Najprawdopodobniej został zaprojektowany przez Arnolfo di Cambio, mistrza kierującego budową od chwili jej rozpoczęcia w dniu 3 maja 1294 r. Budowa była kontynuowana do 1442. Kościół został konsekrowany przez papieża Eugeniusza IV w 1443 r.

W XV wieku dobudowano nowe kaplice, dziedziniec klasztoru (według projektu Filippo Brunelleschi). Trwały też prace związane z upiększaniem wnętrza.

Neogotycka fasada zwieńczona trzema tympanonami została zaprojektowana przez N. Matasa w XIX wieku. Również neogotycka dzwonnica pochodzi z okresu późniejszego. Projekt G. Baccaniego zrealizowano w 1847 r.

Trójnawowa, gotycka bazylika została zaprojektowana na planie krzyża egipskiego (w kształcie litery T). Nawy oddzielają od siebie rzędy ośmiobocznych filarów połączonych zaostrzonymi łukami arkad. W konstrukcji dachu nawy głównej zastosowano otwartą więźbę związaną. Całą posadzkę przykrywają kamienne płyty nagrobne. Na przedłużeniu nawy głównej znajduje się Główna Kaplica Capella Maggiore z freskami przedstawiającymi Legendą o Św. Krzyżu namalowanymi przez Agnola Gaddiego w 1380. Nad poliptykiem z Madonną i świętymi wykonanym wg projektu Geriniego umieszczony został krucyfiks według szkoły Giotta. Do nawy poprzecznej przylegają liczne kaplice. Wśród nich:

* kaplica Castellanich - znajduje się grobowiec polskiego malarza Michała Bogoria-Skotnickiego (1775-1808), wykonany przez Stefano Ricci, oraz również arystokraty, polityka (posła na Sejm Czteroletni) i kompozytora, księcia Michała Kleofasa Ogińskiego (1765-1833). W drugim krużganku znajduje się tablica nagrobna Aleksandry Moszczeńskiej, zmarłej w wieku 22 lat w 1838 roku, ukochanej Juliusza Słowackiego. Kaplica ozdobiona jest freskami Agnola Gaddiego z 1385.
* kaplica Baroncellich z freskami Taddea Gaddiego i obrazem Giotta – Koronacja Marii,
* kaplica Medyceuszów, zaprojektowana przez Michelozza, z płaskorzeźbą Donatella i rzeźbami Andrei della Robbia,
* kaplica Veluttich ozdobiona freskami przypisywanymi Cimabuemu,
* kaplica Peruzzich i Bardich z freskami Giotta przedstawiającymi życie św. Jana Ewangelisty i św. Franciszka z Asyżu oraz drewnianym krucyfiksem Donatella,
* kaplica Tosinglich z freskiem Giotta Wniebowzięcie,
* kaplica Pulcich z freskami Bernarda Daddiego,
* kaplica Salvatich - znajduje się nagrobek córki kolekcjonerki Izabeli Czartoryskiej - Zofii Zamoyskiej z Czartoryskich, zmarłej w 1837 roku. Pomnik wykonał Lorenzo Bartolini. Obok znajduje się nagrobek Zofii Cieszkowskiej z Kickich w formie brązowych "drzwi śmierci", wykonany w latach 1870-72 przez mieszkającego we Florencji poetę i rzeźbiarza Teofila Lenartowicza. Jego dziełem jest również znajdująca się w tym kościele płaskorzeźba – epitafium Włocha Stanislao Becchiego, powstańca styczniowego, przedstawiająca moment jego egzekucji przez Rosjan (1882).

Wejście do zakrystii zdobi portal Michelozza. Wewnątrz znajduje się kaplica Riuncinich z freskami Giovanniego da Miliano ukazującymi sceny z życia Magdaleny i Marii.

Okna zdobią witraże z końca XIV wieku. W nawie środkowej, po prawej stronie, znajduje się piętnastowieczna ambona Bernadetta da Maiano.

Kościół Santa Croce stał się miejscem spoczynku wielu osobistości Florencji. Z tego powodu często bywa nazywany Panteonem. Wśród wielu innych w kościele zostali pochowani:

* Michał Anioł, nagrobek zaprojektował Vasari w 1579,
* Dante Alighieri, nagrobek według projektu Ricciego z 1829 (jest to cenotaf, Dante jest pochowany w Rawennie),
* Galileusz, nagrobek Foggiego 1737,
* Vittorio Alfieri, nagrobek Canovy 1810,
* Ugo Foscolo
* Gioacchino Rossini
* Niccolò Machiavelli,
* Leonardo Bruni,
* Leone Battista Alberti,
* Julia Clary-Bonaparte i Charlotta Bonaparte, żona i córka Józefa Bonaparte.

Na zewnątrz, po lewej stronie kościoła, pod arkadowym portykiem znajduje się nagrobek Franciszka Pazzi. Po prawej stronie, krużganki i przylegająca do nich kaplica Pazzich oraz Muzeum Kościoła Santa Croce.



Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Mauzoleum Konstancji

Santa Costanza, Rome
Mauzoleum Santa Costanza (lub Costanza) – mauzoleum wzniesione przez cesarza rzymskiego Konstantyna Wielkiego, znajdujące się przy bazylice cmentarnej św. Agnieszki za Murami w Rzymie, przy Via Nomentana na cmentarzu św. Agnieszki. Zostało wzniesione dla upamiętnienia córki Konstantyna – Konstancji.

Jest to najlepiej zachowane mauzoleum cesarskie. Budowla powstała najprawdopodobniej między 337, kiedy Konstancja owdowiała, a 351, kiedy poślubiła drugiego męża – cezara Gallusa. Dość szybko zapomniano o tej pierwotnej funkcji i znalazło się tam baptysterium. Budynek ten był konsekrowany jako kościół w 1256 przez papieża Aleksandra IV.

Mauzoleum Konstancji jest jednym z najlepszych przykładów wczesnochrześcijańskiej architektury. W pewnym okresie budynek był uważany za starożytną świątynię Bachusa z powodu mozaik przedstawiających winobranie (m. in. przez holenderską grupę artystów Bentveughels). Z tegoż samego powodu budynek ten był miejscem spotkań także innych osiemnasto- i dziewiętnastowiecznych artystów. Również w pewnym okresie parady karnawałowe znajdowały tutaj początek kierując się w stronę centrum miasta. Na ścianach można zauważyć pseudonimy artystów bohemy.

W 1620 kościół został odrestaurowany przez kardynała Fabrizio Veralli. Większość niezwykle wartościowych mozaik uległa wtedy zniszczeniu. Podczas kolejnej przebudowy w XIX w. pozostałości oryginalnych mozaik zostały zniszczone. Obecnie mauzoleum jest świątynią katolicką – często wykorzystywaną jako tło ślubów. Porfirowy sarkofag obecny wewnątrz, to kopia – jego oryginał można obejrzeć w Muzeach Watykańskich.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Sant'Ivo alla SapienzaSant'Ivo alla Sapienza

Sant'Ivo, Rome
Sant'Ivo alla Sapienza (wl. Chiesa di Sant'Ivo alla Sapienza ) – kościół w Rzymie (niedaleko Placu Navona} na dziedzińcu Palazzo della Sapienza (Pałacu Mądrości), gdzie znajduje się Uniwersytet Rzymski.

Uznawany za jedną z perełek architektury barokowej w Rzymie. Wybudowany w latach 1642 – 1660 przez Francesco Borrominiego. Kościół jest nieduży, kształt rzutu jest wynikiem nałożenia się na siebie dwóch trójkątów równobocznych, co daje w efekcie w środku sześciokąt.

Zamyka wydłużony, prostokątny plac, otoczony arkadowymi loggiami. Gwałtownie wygięty, wklęsły łuk fasady, wysoki bęben kopuły z wielkim oknem, smukła latarnia nad kopułą o bogatych zdobieniach rzeźbiarskich. Plan kościoła jest w kształcie gwiazdy sześcioramiennej z zaokrąglonymi kątami. We wnętrzu brak kątów prostych, nudy i monotonii. Barwnie złocone wnętrze. Kompozycja bryły – dynamiczna, zwarta, oparta na przeciwstawnych formach łuków. Dominanta: bęben kopuły.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Sant'Apollinare Nuovo

Sant'Apollinare Nuovo – bazylika znajdująca się w Rawennie. Jeden z wczesnochrześcijańskich zabytków, zaliczany także do okresu bizantyńskiego, wpisany w 1996 na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Kościół został wybudowany na początku VI wieku przez króla Ostrogotów Teodoryka jako kaplica pałacowa, przeznaczona dla arian. Po zdobyciu Rawenny w 540 roku przez Bizantyńczyków, za Justyniana Wielkiego, kościół w 561 roku został ponownie konsekrowany i przekazany katolikom. Nadano mu wówczas wezwanie św. Marcina z Tours i częściowo zmieniono wystrój wnętrza. Wezwanie św. Apolinarego bazylika otrzymała dopiero w IX wieku, gdy sprowadzono do niej z Sant'Apollinare in Classe relikwie tego świętego. Od niego pochodzi nazwa budowli: nowa bazylika św. Apolinarego (starszą był Sant'Apollinare in Classe).

Ściany boczne bazyliki dekorowane są mozaikami składającymi się z trzech pasów przedstawień. W górnym ukazano sceny z Nowego Testamentu: cuda Jezusa i jego mękę. Poniżej, między oknami, apostołów i proroków. Pas dolny pierwotnie ukazywał dwa orszaki dworskie – orszak króla Teodoryka, opuszczającego swój pałac i zmierzający ku Chrystusowi oraz orszak królowej, która wychodzi z portu Classe i zmierza ku Maryi z Dzieciątkiem. Ten drugi dodatkowo poprzedzają Trzej Królowie. Te dwa najniższe ciągi scen zostały przerobione w VI wieku tak, iż obecnie ukazują dwie procesje – męczenników i męczennic. Podczas tej modyfikacji, zapewne omyłkowo, z mozaiki z pałacem Teodoryka niezbyt dokładnie usunięto wizerunki orantów, pozostawiając ich dłonie.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Sant'Apollinare

Sant'Apollinare in Classe, Ravenna
Sant'Apollinare in Classe – bazylika znajdująca się w porcie Rawenny, około 8 km od centrum miasta. Jeden z wczesnochrześcijańskich zabytków, wpisany w 1996 na listę światowego dziedzictwa UNESCO, zaliczany także do okresu bizantyńskiego.

Kościół został konsekrowany w 549 przez biskupa Maksymiana. Jest to trójnawowa bazylika z apsydą, dekorowaną mozaikami. Z połowy VI wieku pochodzą mozaiki na sklepieniu apsydy oraz na większej części łuku triumfalnego; te znajdujące się między oknami oraz w dolnej części arkady są późniejsze.

Mozaika na sklepieniu apsydy prezentuje bogatą ikonografię. W centrum przedstawiony jest na tle rozgwieżdżonego nieba krzyż w typie crux gemmata, z głową Chrystusa na przecięciu ramion. Trzy owieczki uosabiają Piotra, Jana i Jakuba, uczestniczących w Przemienieniu Pańskim na górze Tabor. Powyżej spomiędzy chmur wychyla się ręka Boga, a po bokach stoją Mojżesz i Eliasz. Poniżej znajduje się w pozie oranta św. Apolinary – patron kościoła i pierwszy biskup Rawenny. Jego identyfikację umożliwia inskrypcja: SANCTUS APOLENARIS. Dwanaście owieczek symbolizuje dwunastu apostołów.

Mozaika na łuku także przedstawia owieczki, ale wychodzące z Jerozolimy i Betlejem. W szczycie łuku ukazano Chrystusa oraz symbole ewangelistów, a u dołu archaniołów z VII wieku: Michała i Gabriela.

Między oknami apsydy stoją biskupi: Ursycyn, Ursus, św. Sewer i Eklezjusz.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Kościół św. Andrzeja w Rzymie

Sant'Andrea al Quirinale, Rome
Kościół św. Andrzeja na Kwirynale (wł. Chiesa di Sant'Andrea al Quirinale) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie na wzgórzu Kwirynał.

Kościół zwany "perłą baroku" ze względu na wspaniałe wnętrze zaprojektowane przez Berniniego. W przylegających do kościoła klasztorze – dawnym domu nowicjatu – znajduje się cela św. Stanisława Kostki

Kościół św. Andrzeja na Kwirynale otrzymał godność kościoła tytularnego (Titulus San Andrea in Quirinali) nadaną przez papieża Jana Pawła II w 1998 roku.

Zbudowany na planie elipsy, której krótsza oś stanowi główną oś kościoła. Na ołtarzu głównym znajduje się figura ukrzyżowanego św. Andrzeja. Zwraca również uwagę złocony sufit, stiukowe cherubiny sprawiające wrażenie sfruwających z kopuły kościoła.

Kościół ten był inspiracją dla Kacpera Bażanka przy projekcie fasady Kościoła Misjonarzy pod wezwaniem Nawrócenia św.Pawła w Krakowie (1719-1728).

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Zenona w Weronie

San Zeno Maggiore, Verona
Bazylika św. Zenona w Weronie – kościół benedyktyński ze słynnym portalem zachodnim zbudowanym około 1138 roku. Po bokach portalu umieszczone są dwa bogato rzeźbione zespoły marmurowych kwater. Po prawej stronie, sześć górnych kwater zawiera sceny z Księgi Rodzaju, dwie najniższe natomiast sceny związane z królem Teodorykiem. Po lewej stronie znajdują się sceny z Nowego Testamentu. Drzwi wejściowe są obłożone 48 płytami z brązu datowanymi na połowę XII wieku.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Witalisa w Rawennie

San Vitale Basilica, Ravenna
Bazylika św. Witalisa, wł. Basilica di San Vitale - jeden z zabytków Rawenny i ważniejszych przykładów sztuki bizantyjskiej w Europie zachodniej. San Vitale, ku czci św. Witalisa, męczennika, znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Budowę kościoła rozpoczęto w roku 527 i ukończono w roku 548. Architekt nie jest znany. Budowla jest najbardziej słynna z bizantyjskich mozaik, najlepiej zachowanych poza Konstantynopolem, sponsorowana ponoć przez greckiego bankiera. Całkowity koszt budowy wynosił ponad 26 000 sztuk złota. Prawdziwym sponsorem był jednak prawdopodobnie cesarz bizantyjski Justynian Wielki, który poprzez budowę świątyni chciał pokazać potęgę państwa.

Kościół, w przeciwieństwie do typowej bazyliki, został wzniesiony na planie ośmioboku z niszami, otaczanego przez również ośmioboczne obejście z emporami i wydzielonym prezbiterium, do którego przylegają dwie kaplice: prothesis i diaconicon, typowe dla świątyń bizantyjskich. Narteks dostawiony jest ukośnie do budowli, flankują go dwie wieżyczki ze schodami.

Wnętrze jest bogato dekorowane mozaikami. Nad kolumnadą w nawie głównej znajdują się freski ze scenami ze Starego Testamentu: historia Abrahama, Melchizedeka, scena ofiary z Izaaka, życie Mojżesza, Jeremiasza, Izajasza oraz historia Abla i Kaina. Ponadto wnętrze jest ozdobione 15 medalionami-mozaikami, przedstawiającymi Jezusa, apostołów oraz św. Gerwazego.

Na ścianach apsydy znajdują się dwie słynne mozaiki, ukończone w roku 548, które przedstawiają cesarza Justyniana, ubranego w purpurowy płaszcz ze złotą aureolą, stojącego w otoczeniu biskupa Maksymiana i gwardii. Po drugiej stronie znajduje się cesarzowa Teodora w bogatym stroju, otoczona służbą.

Na kościele San Vitale wzorowano karolińską kaplicę w Akwizgranie (zob. Katedra w Akwizgranie oraz Kaplica pałacowa w Akwizgranie).

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Piotra w Okowach

San Pietro in Vincoli, Rome
Bazylika św. Piotra w Okowach (wł. Basilica di San Pietro in Vincoli a colle oppio) – kościół tytularny w Rzymie na wzgórzu Eskwilin.

* V wiek – kościół zbudowany na zlecenie Licynii Eudoksji, żony cesarza Walentyniana III.

Był jednym z pierwszych kościołów tytularnych {Titulus Eudoxiae or the Eudoxiana). Zgodnie z przekazami Eudoksja przekazała też papieżowi Leonowi I łańcuchy w które miał być zakuty św. Piotr. Łańcuchy te są do dnia dzisiejszego przechowywane w tym kościele

* 30 września 1061 – w bazylice odbyła się elekcja papieska, podczas której wybrano papieżem Aleksandra II. Dzień później również w tej bazylice odbyła się koronacja nowego biskupa Rzymu.
* 1513 – w kościele zostaje umieszczone mauzoleum papieża Juliusza II w skład którego wchodzi monumentalna statua Mojżesza Michała Anioła
* 1875 – renowacja kościoła

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Kościół San Miniato al Monte

San Miniato al Monte, Florence
San Miniato al Monte, kościół we Florencji, zbudowany w miejscu wczesnochrześcijańskiej świątyni przez zakon benedyktynów. Budowę rozpoczęto w 1070, a zakończono w 1207. Wewnątrz znajduje się renesansowa kaplica (Capella del Crocefisso) zbudowana przez Michelozza w 1448[1] roku. Ściany kościoła udekorowane są wielobarwnymi, marmurowymi inkrustacjami geometrycznymi. Z boku nawy północnej[1] znajduje się inna kaplica - Capella del Cardinale del Portogallo - z kompozycją rzeźb Antonia Rossellina, Alessa Baldovinettiego i Luki della Robbia.

Pierwotny kościół, według tradycji, został zbudowany na zlecenie longobardzkiej królowej Teodelindy.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Wawrzyńca za Murami

San Lorenzo fuori le Mura, Rome
Bazylika św. Wawrzyńca za Murami (wł. Basilica di San Lorenzo fuori le mura) - jedna z pięciu bazylik większych (bazylik patriarchalnych) Rzymu.

Zbudowana na terenach należących do Rzymskiej matrony Cyryaki, która w podziemiach grzebała ciała męczenników między innymi ciało św. Wawrzyńca.

Bazylikę wzniósł cesarz Konstantyn na początku IV w. W sto lat później papież Sykstus III wraz z córką cesarza Teodozjusza wzniósł drugą bazylikę. Obydwie bazyliki stanowiły dwie odrębne świątynie, które stykały się absydami. W XIII wieku Papież Honoriusz III kazał z dwóch kościołów zrobić jedną bazylikę. Stara B

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika San Lorenzo

San Lorenzo, Florence
Bazylika San Lorenzo - bazylika we Florencji budowana od roku 1419 do lat 80. XV wieku. Zaprojektował ją florencki architekt Filippo Brunelleschi. Bazylika powstała na miejscu świątyni z okresu romańskiego, założonej w 393[1] roku.

Bazylika jest trójnawowa, została założona na planie krzyża łacińskiego. Nawa główna przekryta jest drewnianym stropem kasetonowym, nawy boczne sklepione są żaglasto. Na skrzyżowaniu naw umiejscowiona jest kopuła bez bębna. Po lewej stronie do jednego z ramion krzyża przylega stara zakrystia (1) sklepiona charakterystycznym sklepieniem (kopuła podzielona na 16 korytek, poprzez żebrowanie). Drugą zakrystię przylegającą z prawej strony do nawy poprzecznej (transeptu), tzw. nową (2) projektował Michał Anioł. Oddzielenie poszczególnych naw następuje za pomocą dwóch rzędów korynckich kolumn, na których spoczywa belkowanie, a później archiwolty. Na osi bazyliki dobudowano ośmioboczną kaplicę książęcą Medyceuszy (3) (Cappella dei Principi) o bogatym wystroju Pietra dura. Kopuła tej kaplicy dominuje nad bryłą bazyliki. Po lewej stronie znajduje się też biblioteka (6) oraz dwa dziedzińce arkadowe (4 i 5). Fasada frontowa jest surowa, pozbawiona okien, z trzema portalami wejściowymi. Zachował się drewniany model nie zrealizowanej fasady bazyliki projektu Michała Anioła. Artysta zerwał podpisany już kontrakt na budowę fasady, bo władze Florencji nie zgodziły się na użycie marmuru z Carrary.



Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

San Damiano

San Damiano Convent, Assisi
Kościół św. Damiana (San Damiano) – kościół i klasztor niedaleko Asyżu.
Początki istnienia kościoła datowane są na VI-VII wiek. Z miejscem tym związany jest jeden z cudów w życiu św. Franciszka. To tutaj z krucyfiksu wiszącego na walącej się ścianie budowli Ukrzyżowany przemówił do Franciszka: Idź i napraw mój dom[1]. Franciszek sprzedał należące do ojca sukna i zajął się odbudową małego kościoła. W zbudowanym przy nim klasztorze umieścił św. Klarę i jej pierwsze siostry, nazywane potocznie damianitkami (od nazwy kościoła i klasztoru), a po śmierci św. Klary - klaryskami[2]. W tym miejscu stworzył swoje dzieło Pochwała stworzenia[3]. Po jego śmierci kondukt pogrzebowy zatrzymał się tutaj, aby klaryski mogły pożegnać swego duchowego ojca[4].

Nad ołtarzem znajduje się kopia cudownej ikony Krzyża z San Damiano, którego oryginał przechowywany jest w kościele św. Klary. W niewielkiej absydzie znajduje się mały drewniany chór (XVI w.) oraz fresk przedstawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem, św. Damiana i św. Rufina (XII w.).


Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Bazylika św. Klemensa

San Clemente, Rome
Bazylika św. Klemensa (wł. Basilica di San Clemente al Laterano) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Wzniesiona w IV wieku dla uczczenia męczeńskiej śmierci św. Klemensa.

Pierwszy kościół powstał na miejscu domu rzymskiego konsula Flawiusz Klemensa, który był jednym z pierwszych rzymskich dostojników który przeszedł na wiarę chrześcijańską. Pod koniec IV wieku został rozbudowany wchłaniając okoliczne budynki. Została zniszczona w 1084 podczas najazdu Normanów pod dowództwem Roberta Guiscarda. Odbudowana przez papieża Paschalisa II.
Wnętrze bazyliki
Kopuła – Zwycięstwo Krzyża
Masolino – Kaplica św. Katarzyny

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Katedra w Palermo

Palermo Cathedral
Katedra w Palermo (Cattedrale di Palermo) - jest to kompleks architektoniczny w Palermo, na Sycylii, we Włoszech. Charakteryzuje się obecnością różnych stylów, ze względu na długą historię uzupełnień, zmian i prac renowacyjnych, z których ostatni miał miejsce w XVIII wieku. Katedra znajduje się przy ulicy Corso Vittorio Emanuele, na rogu Via Matteo Bonello.


Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Katedra w Mediolanie

Milan Cathedral
Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie (wł. Duomo St. Maria Nascente di Milano, wdialekcie lombardzkim - Dom de Milan) - gotycka marmurowa katedra, jeden z najbardziej znanych budowli we Włoszech i w Europie. Należy do największych kościołów na świecie (długość - 157m, szerokość - 109m). Również wspaniałe witraże w chórze katedry, należą do największych na świecie.

Na miejscu obecnej katedry znajdowała się wczesnochrzescijańska katedra Santa Maria Maggiore i nieco większa bazylika rzymska wyswięcona później na kościół sw. Tekli. Obie budowle pochodziły z w wieku IV, były wielokrotnie burzone i ze zmianami odbudowywane. Budowę obecnej świątyni rozpoczął w 1386 książę Gian Galeazzo Visconti. Zakończona została natomiast dopiero w epoce Napoleona. Katedra została wyświęcona w 1572 przez kardynała i arcybiskupa Mediolanu Karola Boromeusza. W przewadze gotycki styl budowli, w jej fasadzie jest jednak konglomeratem form barokowych i neogotyckich, ktore pojawily sie w czasie przebudowy w roku 1858.

Reprezentacyjny plac ktedralny powstał dopiero w latach 1865-1873.

Dach katedry dostępny jest dla turystów (schody lub winda). Widać z niego panoramę miasta, a przy dobrej widocznosci Alpy.

Na skrzyżowaniu nawy głównej i transeptu znajduje sie wieżyczka, zwieńczona widoczną z daleka, złoconą figurą Madonny. Mieszkańcy Mediolanu nazywają ją La Madonnina i wspominają w nieoficjalnym hymnie miasta "O mia bela Madunina...".

W posadzce katedry znajduje sie mosiężna linia obrazujaca południk przechodzący przez Mediolan. W koleracji z umieszczonym w sklepieniu niewielkim otworem, przez który światło słoneczne pada na tę linię, można określić najwyższe położenie słońca - południe.

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Mauzoleum Galli Placydii

Mauzoleum Galli Placydii – zabytek architektury bizantyńskiej zdobiony mozaikami, znajdujący się w Rawennie. Jest jedną z ośmiu raweńskich budowli, wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zdaniem ekspertów UNESCO jest to najwcześniejszy i najlepiej zachowany z wszystkich zabytków mozaik i równocześnie jeden z najdoskonalszych artystycznie[1].

Mauzoleum zostało ufundowane jako kaplica przy dziś nieistniejącym kościele św. Krzyża. Jest budowlą grobową Galli Placydii, córki Teodozjusza I Wielkiego, powstałą w 1 połowie V wieku[2]. Budynek ma plan krzyża greckiego.

Kopuła zdobiona jest niebieską mozaiką ze złotym krzyżem, gwiazdami oraz symbolami ewangelistów. Na ścianach znajdujących się poniżej przedstawionych jest ośmiu apostołów oraz pijące gołębie. Woda, z której piją ptaki, to woda życia, odnosząca się do życia wiecznego (Kto zaś będzie pił wodę, którą Ja mu dam, nie będzie pragnął na wieki, lecz woda, którą Ja mu dam, stanie się w nim źródłem wody wytryskającej ku życiu wiecznemu J 4,14). Jeszcze niżej, w lunetach pod łukami, znajduje się wizerunek Dobrego Pasterza (nad drzwiami) oraz świętego Wawrzyńca (naprzeciw). Wawrzyniec niesie krzyż i zbliża się do rozżarzonego rusztu, na którym poniósł męczeńską śmierć. Z lewej strony stoi biblioteczka świętego z księgami czterech Ewangelii, które powinny wystarczyć gorliwemu wyznawcy Chrystusa za całą literaturę[3].

Oprócz przedstawień figuralnych, w mauzoleum znajdują się także mozaiki zoomorficzne, roślinne i ornamentalne.




Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Krzywa Wieża w Pizie

Leaning Tower of Pisa
Krzywa Wieża w Pizie (wł. Torre pendente di Pisa, ang. Leaning Tower of Pisa) – jedna z najbardziej znanych budowli świata, odwiedzana rocznie przez ok. 10 milionów turystów; symbol miasta Pizy. W istocie jest dzwonnicą (kampanilą) katedralną i należy do kompleksu zabudowań w stylu romańskim na Campo dei Miràcoli.

Wkrótce po rozpoczęciu budowy w 1174 wieża zaczęła odchylać się od pionu, co próbowano korygować w czasie budowy (np. wydłużając kolumny po jednej stronie wieży).Budowa wieży miała miejsce w 3 etapach. Cała budowa trwała 177 lat. Mimo niebezpieczeństwa, jeszcze w 1350 dodano ostatnie piętro, w którym umieszczono dzwony. W XIX wieku zaczęto podejmować pierwsze próby powstrzymania przechylania się wieży, co przyniosło jednak przeciwny skutek.

Wieża jest zbudowana z białego marmuru, liczy osiem kondygnacji. Jej masę ocenia się na 14 tysięcy ton. Została zaprojektowana przez Guglielmo i Bonanno Pisano.

W 1990 wieżę zamknięto dla zwiedzających i powołano specjalny komitet, który miał wybrać najlepszy sposób zabezpieczenia przed dalszym odchylaniem się wieży. Od 2001 wieża jest ponownie otwarta dla turystów.

Obecnie wieża ma wysokość około 55 m, odchyliła się zaś od pionu o około 5 m (średnio o 1 mm rocznie). Od 1911 pomiary te są co roku aktualizowane.

Dzięki odchyleniu wieży od pionu, Galileusz mógł wykorzystać ją w roku 1600 do zademonstrowania niezależności czasu spadania ciał od ich masy (zob. eksperyment Galileusza ze spadkiem swobodnym ciał).

W kwietniu 2011, po 20 latach zakończono prace konserwatorskie w Krzywej Wieży. Przez ostatnie lata konserwatorzy usuwali z jej murów grubą warstwę zanieczyszczeń i smogu oraz ślady niszczycielskiej działalności zwiedzających. Specjaliści zebrali wszystkie kawałki marmuru, które odpadły i umieścili je z powrotem we właściwych miejscach murów wieży. Wieżę ocalił zespół ekspertów pod kierunkiem profesora geotechniki z Politechniki w Turynie Michele Jamiolkowskiego. Zastosowana przez specjalistów metoda polegała na wzmocnieniu fundamentów i niedopuszczeniu do dalszego przechyłu. Zespół profesora Michele Jamiołkowskiego dał Krzywej Wieży gwarancję na 300 lat[1].

Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

Kościół Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie

Il Gesù, Rome
Kościół Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie (wł. La chiesa del Santissimo Nome di Gesù), zwany rownież Kościołem Jezusa (wł. Chiesa del Gesù), lub Jezus (wł. Il Gesù) – główny, macierzysty kościół zakonu jezuitów w Rzymie.

Kościół zaprojektowany został przez Giacomo della Porta oraz Jacopo Barozzi da Vignola, na zamówienie zakonu jezuitów, a zbudowany w latach 1568-1584. Autorem elewacji jest della Porta. Świątynia stanowi prototyp wielu barokowych kościołów jezuickich znajdujących się na terenie całej Europy (w tym również w Polsce).

Wnętrze świątyni nawiązywało jeszcze do wzorców gotyckich i renesansowych. Nowością było jednak wprowadzenie transeptu pozornego, a więc transeptu znacznie krótszego niż w kościołach gotyckich. Kolejnymi różnicami było pojawienie się płytszego prezbiterium, zredukowanie naw bocznych do rzędów kaplic oraz zlikwidowanie (obecnych w gotyku) łuków tęczowych oddzielających prezbiterium od nawy głównej.

Wskutek tych zmian rzut jedynie nawiązuje do formy krzyża łacińskiego, jako że sama bryła wydaje się być znacznie bardziej zwarta niż świątynie na rzucie typowego krzyża łacińskiego.

W fasadzie pojawiają się zdwojone pilastry. Sama fasada została zaprojektowana w taki sposób, żeby jej elementy tworzyły ostre kontrasty światłocieniowe (co później stało się jedną z naczelnych cech baroku).

Wszystko to zaburzyło tak cenioną do tej pory harmonię i umiar. Budowla robi więc wrażenie ozdobnej i wyrafinowanej. Stanowi zapowiedź nowego stylu w budownictwie - baroku.



Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.