Andronikov Monastery, Moscow
Monaster Spaso-Andronikowski, wł. Monaster Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego – dawny męski klasztor prawosławny w Moskwie.
Według opisów hagiograficznych, w czasie powrotu metropolity kijowskiego Aleksego z Konstantynopola, na morzu rozpętała się burza. Duchowny przysiągł wówczas Bogu, iż jeśli zostanie ocalony, wzniesie monaster ku czci świętego, którego wspomnienie będzie obchodzone w dniu jego dotarcia do portu. Sztorm ustał, zaś hierarchia szczęśliwie dotarł do przystani w dniu Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego. W 1357 założył w Moskwie klasztor pod tym właśnie wezwaniem[1]. Pierwszym zwierzchnikiem wspólnoty został jeden z uczniów późniejszego świętego mnicha Sergiusza z Radoneża – mnich Andronik[1]. W 1360 w klasztorze otwarta została pierwsza cerkiew, w której znalazła się ikona Mandylion przywieziona przez metropolitę Aleksego z Konstantynopola[1]. W latach 1420–1427 świątynia ta została zastąpiona kamiennym soborem Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego, ufundowanym przez rodzinę kupiecką Jermolinów[2]. Dekorację malarską wnętrza soboru wykonał mnich klasztoru, ikonograf Andriej Rublow[2] (zmarł on i został pochowany w monasterze, na nieustalonym miejscu, w 1460[3]). Budynek ten łączy cechy późnego stylu włodzimiersko-suzdalskiego oraz architektury moskiewskiej XIV wieku. W literaturze jest porównywany z cerkwią św. Paraskiewy w Czernihowie[4]. W cerkwi został pochowany pierwszy zwierzchnik monasteru, mnich Andronik.
W 1504 w monasterze wzniesiono ceglany refektarz, do którego w końcu XVII w. dobudowano cerkiew w stylu baroku moskiewskiego z trzema ołtarzami: św. Aleksego metropolity Moskwy, św. Michała Archanioła i Ikony Matki Bożej "Znak"[3]. Fundatorką świątyni była pierwsza żona Piotra I Eudokia Łopuchina, która pragnęła w ten sposób upamiętnić narodziny syna Aleksego. Z powodu zesłania Eudokii do monasteru świątynia, chociaż praktycznie gotowa, została wyświęcona dopiero po 45 latach od zakończenia budowy[5]. W XVII wieku wzniesiono również pałac przełożonego oraz mury obronne z basztami wokół klasztoru[5]. W tym samym stuleciu monaster był jednym z miejsc odosobnienia lidera ruchu staroobrzędowego, protopopa Awwakuma Pietrowa[5].
W 1795 rozpoczęły się prace przy budowie nowej dzwonnicy klasztornej. Fundator, S. Wasiliew, pragnął, aby obiekt przewyższył kremlowską dzwonnicę Iwana Wielkiego. Jednak już w trakcie prac budowlanych car Paweł I Romanow zażądał rezygnacji z tych planów. Ostatecznie obiekt został oddany do użytku w 1803, zaś jego wysokość wyniosła 73,5 metra[5]. Autorem projektu dzwonnicy był Rodion Kazakow[6].
W 1812, w czasie pożaru Moskwy, główny sobór monasteru został poważnie uszkodzony – zawaliła się główna kopuła. Po wycofaniu się wojsk francuskich z Moskwy obiekt został przebudowany. W latach 50. XX wieku sobór, najstarszy zabytek architektury staroruskiej w Moskwie (poza Kremlem) odzyskał pierwotny wygląd[3].
W latach 30. XX wieku władze stalinowskie zarządziły rozbiórkę dzwonnicy monasterskiej w celu pozyskania cegieł. Monaster był już wtedy nieczynny – od 1918 działał w nim obóz dla przeciwników władzy bolszewickiej, w tym uczestników powstania w Kronsztadzie[7]. W 1933 rozpoczęły się prace archeologiczne na terenie klasztoru, zaś w 1947 został on ogłoszony "rezerwatem" (ros. заповедник); w 1960 został zamieniony na muzeum sztuki staroruskiej im. Andrieja Rublowa. Klasztor spełnia te funkcje do dnia dzisiejszego. W 1989 wznowiono jedynie nabożeństwa w głównym soborze.
Monaster Spaso-Andronikowski, wł. Monaster Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego – dawny męski klasztor prawosławny w Moskwie.
Według opisów hagiograficznych, w czasie powrotu metropolity kijowskiego Aleksego z Konstantynopola, na morzu rozpętała się burza. Duchowny przysiągł wówczas Bogu, iż jeśli zostanie ocalony, wzniesie monaster ku czci świętego, którego wspomnienie będzie obchodzone w dniu jego dotarcia do portu. Sztorm ustał, zaś hierarchia szczęśliwie dotarł do przystani w dniu Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego. W 1357 założył w Moskwie klasztor pod tym właśnie wezwaniem[1]. Pierwszym zwierzchnikiem wspólnoty został jeden z uczniów późniejszego świętego mnicha Sergiusza z Radoneża – mnich Andronik[1]. W 1360 w klasztorze otwarta została pierwsza cerkiew, w której znalazła się ikona Mandylion przywieziona przez metropolitę Aleksego z Konstantynopola[1]. W latach 1420–1427 świątynia ta została zastąpiona kamiennym soborem Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego, ufundowanym przez rodzinę kupiecką Jermolinów[2]. Dekorację malarską wnętrza soboru wykonał mnich klasztoru, ikonograf Andriej Rublow[2] (zmarł on i został pochowany w monasterze, na nieustalonym miejscu, w 1460[3]). Budynek ten łączy cechy późnego stylu włodzimiersko-suzdalskiego oraz architektury moskiewskiej XIV wieku. W literaturze jest porównywany z cerkwią św. Paraskiewy w Czernihowie[4]. W cerkwi został pochowany pierwszy zwierzchnik monasteru, mnich Andronik.
W 1504 w monasterze wzniesiono ceglany refektarz, do którego w końcu XVII w. dobudowano cerkiew w stylu baroku moskiewskiego z trzema ołtarzami: św. Aleksego metropolity Moskwy, św. Michała Archanioła i Ikony Matki Bożej "Znak"[3]. Fundatorką świątyni była pierwsza żona Piotra I Eudokia Łopuchina, która pragnęła w ten sposób upamiętnić narodziny syna Aleksego. Z powodu zesłania Eudokii do monasteru świątynia, chociaż praktycznie gotowa, została wyświęcona dopiero po 45 latach od zakończenia budowy[5]. W XVII wieku wzniesiono również pałac przełożonego oraz mury obronne z basztami wokół klasztoru[5]. W tym samym stuleciu monaster był jednym z miejsc odosobnienia lidera ruchu staroobrzędowego, protopopa Awwakuma Pietrowa[5].
W 1795 rozpoczęły się prace przy budowie nowej dzwonnicy klasztornej. Fundator, S. Wasiliew, pragnął, aby obiekt przewyższył kremlowską dzwonnicę Iwana Wielkiego. Jednak już w trakcie prac budowlanych car Paweł I Romanow zażądał rezygnacji z tych planów. Ostatecznie obiekt został oddany do użytku w 1803, zaś jego wysokość wyniosła 73,5 metra[5]. Autorem projektu dzwonnicy był Rodion Kazakow[6].
W 1812, w czasie pożaru Moskwy, główny sobór monasteru został poważnie uszkodzony – zawaliła się główna kopuła. Po wycofaniu się wojsk francuskich z Moskwy obiekt został przebudowany. W latach 50. XX wieku sobór, najstarszy zabytek architektury staroruskiej w Moskwie (poza Kremlem) odzyskał pierwotny wygląd[3].
W latach 30. XX wieku władze stalinowskie zarządziły rozbiórkę dzwonnicy monasterskiej w celu pozyskania cegieł. Monaster był już wtedy nieczynny – od 1918 działał w nim obóz dla przeciwników władzy bolszewickiej, w tym uczestników powstania w Kronsztadzie[7]. W 1933 rozpoczęły się prace archeologiczne na terenie klasztoru, zaś w 1947 został on ogłoszony "rezerwatem" (ros. заповедник); w 1960 został zamieniony na muzeum sztuki staroruskiej im. Andrieja Rublowa. Klasztor spełnia te funkcje do dnia dzisiejszego. W 1989 wznowiono jedynie nabożeństwa w głównym soborze.
| Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem. Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons. |
0 komentarzy:
Prześlij komentarz