Bazylika św. Marka w Wenecji           

Klasztor Świętej Katarzyny

St. Catherine's Monastery, Sinai
Klasztor Świętej Katarzyny - najstarszy z istniejących dzisiaj klasztorów chrześcijańskich[1] - znajduje się w wąskiej dolinie Wadi al-Dajr‎ u stóp Góry Świętej Katarzyny i Góry Synaj, na półwyspie Synaj, w miejscowości Święta Katarzyna w Egipcie w muhafazie Południowy Synaj, w protektoracie Święta Katarzyna, na wysokości 1570 m n.p.m. Umieszczony wraz z okolicą na Liscie światowego dziedzictwa UNESCO.

Klasztor wzniesiony jest na wysokości 1570 m n.p.m. w miejscu, gdzie według tradycji dokonało się biblijne Objawienie Boga (JHWH). Ok. 1250 r. przed Chr.[2] Mojżeszowi, który pasł owce, ukazał się Anioł Pański w płomieniu ognia ze środka krzewu (Wj 3,1-6)[3]. W 337 r. n.e. cesarzowa Helena poleciła wznieść w miejscu, gdzie obecnie znajduje się klasztor, kaplicę upamiętniającą to wydarzenie. W sąsiedztwie znajduje się także góra Synaj (zwana też Górą Mojżesza), gdzie jak mówi historia i Pismo Święte, Mojżesz otrzymał od Boga Dziesięć Przykazań.

Klasztor należy do prawosławnych Greków. Przeor nosi godność arcybiskupa Synaju - od grudnia 1973 jest nim arcybiskup Damian, który najczęściej przebywa w Kairze lub Raifie w Libanie. Teren klasztoru jurysdykcyjnie należy do Autonomicznej Cerkwi Prawosławnej Świętej Góry Synaj, która wchodzi w skład patriarchatu jerozolimskiego. Zwierzchnik Cerkwi jest równocześnie przełożonym monasteru.

Jednym z najsłynniejszych starców-mnichów był św. Jan Klimak (VII w.), który napisał dzieło Drabina do raju. Innym autorem duchowym był św. Anastazy z Synaju (zm. przed 700 r.). Obecnie żyje tu ok. 20 mnichów związanych regułą Bazylego Wielkiego, przybyłych w większości z góry Atos w Grecji.

Jest to najstarszy klasztor chrześcijański w Egipcie. Pierwszą kaplicę w tym miejscu zbudowała cesarzowa Helena, matka Konstantyna Wielkiego. Reszta zabudowań klasztornych wraz z bazyliką Przemienienia Pańskiego powstała około 530 r. n.e. na rozkaz cesarza Justyniana I.

Stałe zagrożenie ze strony koczowniczych plemion spowodowało, że w VI w. z inicjatywy cesarza Justyniana monaster otoczono zachowanymi do dziś wysokimi (12 do 15 m) i grubymi (do 160 cm) murami z czerwonego granitu, które zaprojektował w kształcie czworoboku o wymiarach 85 x 74 m Stephanos Ailisios. W VI wieku na jego ścianach wyryto maltańskie krzyże. Klasztor chroniony był wówczas przez 200 strażników - połowę stanowili Grecy i Słowianie, od których wywodzi się pobliskie beduińskie plemię Dżabalija (z którego pochodzą miejscowi przewodnicy po Górze Synaj).

W VII w. Synaj doświadczył najazdu arabskiego. W 625 r. klasztor wyprawił delegację do Medyny, prosząc Mahometa o ochronę. Mahomet wystawił własnoręcznie podpisany dokument zwany Testamentem Mohameta /(ang.) Achtiname of Muhammad/, który zapewnił ochronę klasztorowi i zwolnił go z podatków. Od 1517 r. oryginał tego pisma przechowywany jest w Konstantynopolu[4].

Odkrycie ok. X wieku relikwii św. Katarzyny spowodowało napływ pielgrzymów. Był to okres wypraw krzyżowych, pielgrzymi byli ochraniani przed napaściami przez zakony rycerskie. W tym czasie na terenie klasztoru powstała także kaplica katolicka.

Również w X w. na terenie monasteru wybudowano także mały meczet z minaretem - prawdopodobnie dla beduinów zatrudnianych do pracy w monasterze, a tym samym w celu usatysfakcjonowania władz islamskich. Dzięki temu muzułmanie przez kilkanaście wieków rzadko atakowali monaster. Co ciekawe, trzykondygnacyjna wieża kościoła góruje nad nim, co w krajach islamskich zdarza się niezwykle rzadko.

W ramach kompleksu klasztornego na Górze Synaj wybudowano ok. 20 świątyń. Główną świątynią jest cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego. Monaster posiada także filie na terenie Kairu oraz w Libanie, Cyprze, Grecji oraz Konstantynopola. W Kairze bracia prowadzą własną szkołę.

26 lutego 2000 roku podczas pielgrzymki do Egiptu z okazji Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 klasztor odwiedził zwierzchnik kościoła rzymskokatolickiego oraz katolickich Kościołów wschodnich - papież Jan Paweł II (jako pierwszy w historii).

Patronką klasztoru jest Święta Katarzyna. Była osiemnastoletnią chrześcijanką z Aleksandrii, która zginęła ok. 300 r. jako męczennica. Według tradycji, jej ciało zostało umieszczone przez aniołów na najwyższym szczycie pobliskiej góry nazywanej dziś Górą Świętej Katarzyny. Obecnie znajduje się tam niewielka Kaplica św. Katarzyny. W X w. ciało zostało przeniesione przez mnichów-pustelników na dół i umieszczone w złotej trumnie w wybudowanym tutejszym klasztorze. Od tego czasu miejsce to zaczęto łączyć z jej kultem.

W klasztorze przechowywany jest bogaty zbiór wczesnochrześcijańskich ilustrowanych manuskryptów w różnych językach oraz ikon. W 1859 roku niemiecki biblista Konstantin von Tischendorf odkrył w klasztorze grecki manuskrypt biblijny z IV wieku, tzw. Kodeks Synajski. Obejmuje on znaczną część Starego Testamentu według greckiej Septuaginty oraz cały Nowy Testament. Należy do najstarszych znanych kopii całego tego tekstu Biblii.

Na murze klasztornym widnieje tłumaczenie pozostawionego przez Tischendorfa listu z obietnicą, iż na pierwszą prośbę Świętego Bractwa Góry Synaj zwróci manuskrypt, nieuszkodzony i w dobrym stanie. Jednakże Tischendorf tu nigdy z nim nie powrócił. W roku 1975 pod północnym murem klasztoru znaleziono 47 skrzyń z ikonami i pergaminami. Odkryto też przeszło dziesięć brakujących kart z Kodeksu Synajskiego. Do tej pory zostały udostępnione tylko bardzo wąskiemu gronu naukowców.



Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem.

Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons.

0 komentarzy:

Prześlij komentarz