Góra Nebo (hebr. הַר נְבוֹ, Har Nəvō; arab. جبل نيبو, Dżabal Nībū) - góra w zachodniej Jordanii, w niewielkiej odległości od Morza Martwego i Madaby. Masyw ogranicza od północy Dolina Ayoun Musa, od południa Wadi Afrit (czyt. ładi afrit), które na zachodzie schodzą się w Dolinie Jordanu. Najwyższy punkt masywu ma wysokość 835 m n.p.m. Dwa najważniejsze wierzchołki to Siyagha (710 m) oraz Mukhayyat (790 m). Pierwsze wzmianki o Górze Nebo odnajdujemy w księgach starotestamentalnych, w opisie Eksodusu i podboju Kanaanu po wyjściu z niewoli egipskiej. Mojżesz, który był przywódcą Izraelitów, sprzeniewierzył się Bogu i ze względu na swój grzech nie miał wejść do Ziemi Ojców.
Księga Powtórzonego Prawa przytacza polecenia, jakie Bóg dał Mojżeszowi (por. Pwt 32,48-52):
Wstąp na tę górę Abarim: górę Nebo, w ziemi Moabu naprzeciw Jerycha, i spójrz na ziemię Kanaan, którą daję w posiadanie Izraelitom. Umrzesz tam na górze, na którą wejdziesz (...) Ponieważ nie byliście mi wierni między Izraelitami przy wodach Meriba pod Kadesz, na pustyni Cin, nie objawiliście mej świętości wśród Izraelitów, dlatego tylko z daleka ujrzysz tę ziemię, lecz ty tam nie wejdziesz do tej krainy, którą Ja daję Izraelitom.
W rozdziale 34 tej samej księgi natchniony autor opisuje Mojżesza wypełniającego nakaz Jahwe:
Mojżesz wstąpił ze stepów Moabu na górę Nebo, na szczyt Pisga, naprzeciw Jerycha. Jahwe zaś pokazał mu całą ziemię Gilead aż po Dan, całą Neftalego, ziemię Efraima i Manassesa, całą krainę Judy aż po Morze Zachodnia, Negeb, okręg doliny koło Jerycha, miasta palm, aż do Soaru. (...) Tam w krainie Moabu umarł Mojżesz (...), a nikt nie zna jego grobu aż po dziś dzień.
Po osiedleniu się plemion izraelskich i ukończeniu podbojów Kanaanu Nebo znalazła się w pokoleniu Rubena. W pobliżu góry miała zostać ukryta Arka Przymierza, po tym jak Nabuchodonozor złupił i zburzył Jerozolimę w 586 p.n.e. (por. 2 Mch 2,4-6):
Z Bożego polecenia prorok kazał nieść za sobą namiot i arkę. Kiedy zaś wszedł na górę, na którą Mojżesz wstąpił i z której przyglądał się dziedzictwu Bożemu, przyszedłszy tam znalazł Jeremiasz pomieszczenie w postaci pieczary. Umieścił tam namiot, arkę i ołtarz kadzenia, a wejście zarzucił kamieniami. Kilku z tych, którzy mu towarzyszyli, wróciło, aby zaznaczyć drogę, ale już nie mogli jej odnaleźć.
Obok góry Nebo w starożytności znajdowało się miasto Nebo. Kilkakrotnie wymieniane jest w Starym Testamencie (Lb 32,3.8; 1 Kr 5,8; Iz 15,2; Iz 46,1, Jr 48,1.22), jak również na tzw. Steli Meszy.
Już u zarania chrześcijaństwa na górze Nebo powstało sanktuarium poświęcone biblijnemu Mojżeszowi. Jego historię znamy dzięki wykopaliskom archeologicznym oraz starożytnym świadectwom pisanym. Do znanych antycznych pątników, którzy dają świadectwo o istnieniu klasztoru i sanktuarium na Nebo należą: pątnik Teodozjusz (poł. VI w.), anonimowy Pielgrzym z Piacenzy (ok. 570), Egeria (koniec VI w.)[1] oraz biskup Piotr Iberyjczyk. O Nebo mówi też w swych dziełach biskup i historyk Euzebiusz z Cezarei (III w.-IV w.).
Wykopaliska pokazały, iż pierwsze chrześcijańskie sanktuarium powstało w IV wieku. Posiadało kościół z trzema absydami, atrium i cele. W kościele znajdowały się diakonikon i baptysterium. Dzięki odkrytym na mozaikach inskrypcjom znamy m.in. imiona artystów-rzemieślników, którzy w sierpniu 531 r. ozdobili podłogi baptysterium, diakonikonu i cyborium. Byli to: Soelos, Kaiomos i Elias.
Na przełomie 597/598 kościół rozbudowano. Powstała nowa trzynawowa bazylika. W pierwszej dekadzie VII w. dobudowano kaplicę Theotokos, poświęconą Matce Bożej oraz narteks z mozaikową posadzką.
| Materiał ten pochodzi ze strony www.pl.wikipedia.org i czeka na zastąpienie nowym i unikatowym tekstem. Powyższy materiał udestępniony jest na zasadach licencji Creative Commons. |
0 komentarzy:
Prześlij komentarz